Maitiro ekuudza mwana wako kuti une gomarara

Kuudza mwana wako nezve kenza yako kuongororwa kunogona kuve kwakaoma. Ungangoda kudzivirira mwana wako. Unogona kunetseka kuti mwana wako achaita sei. Asi zvakakosha kuva nehanya uye kutendeseka pane zviri kuitika.

Gomarara chinhu chakaoma kuchengeta muchivande. Kunyangwe vana vadiki kwazvo vanogona kuona kana chimwe chinhu chisina kumira zvakanaka. Kana vana vasingazivi chokwadi, vanotya zvakanyanya. Mukutarisana nekusaziva, mwana wako anogona kufunga kumusoro nyaya inogona kunge yakatonyanyisa kupfuura izvo zviri kuitika chaizvo. Semuenzaniso, mwana wako anogona kuzvipa mhosva kuti uri kurwara.

Iwe zvakare unoisa panjodzi yekuti mwana wako adzidze kubva kune mumwe munhu kuti une kenza. Izvi zvinogona kukuvadza pfungwa yemwana wako yekuvimba. Uye kana ukangotanga kurapwa nekenza, unogona kusakwanisa kuviga mhedzisiro kubva kumwana wako.

Tsvaga nguva yakanyarara yekutaura nemwana wako kana pasina zvimwe zvinokanganisa. Kana uine vana vanopfuura mumwe, ungangoda kuudza mumwe nemumwe zvakasiyana. Izvi zvinokutendera iwe kuyera maitiro emwana mumwe nemumwe, kugadzirisa zvirevo zera ravo, uye kupindura mibvunzo yavo vari vega. Mwana wako anogona zvakare kudzivirirwa pakubvunza mibvunzo yakakosha kwavari pamberi pehama.

Kana uchitaura nezve gomarara rako, tanga nenyaya. Izvi zvinosanganisira:

• Rudzi rwecancer rauinaro nezita racho.
• Ndeipi chikamu chemuviri wako chine gomarara.
• Maringe nekenza yako kana kurapwa kwako kunokanganisa mhuri yako uye tarisa pamabatiro ainoita vana vako. Semuenzaniso, vaudze kuti ungangotadza kupedza nguva yakawanda navo sepakutanga.
• Kunyangwe hama kana mumwe muchengeti achange achibatsira.

Paunenge uchitaura nevana vako nezvekurapa kwako, zvinogona kubatsira kutsanangura:

• Mhando dzekurapa dzaungave uine, uye kuti iwe unogona kuvhiyiwa.
• Nezve nguva yakareba sei iwe ucharapwa (kana uchizivikanwa).
• Kuti kurapwa kuchakubatsira iwe kuve nani, asi kunogona kukonzera kuoma mhedzisiro paunenge uchinayo.
• Ive neshuwa yekugadzirira vana pamberi penguva kune chero shanduko yemuviri, senge kurasikirwa nevhudzi, kwaungasangana nako. Tsanangura kuti iwe unogona kudzikira uremu, kurasikirwa nevhudzi rako, kana kukanda zvakanyanya. Tsanangura kuti aya ndiwo maratidziro anozopera.

Iwe unogona kugadzirisa huwandu hwerondedzero iwe yaunopa zvichienderana nezera remwana wako. Vana vane makore gumi nemasere uye vadiki vanogona kusanzwisisa mazwi akaomarara nezve chirwere chako kana kurapwa, saka zvakanak kuita kuti zvive nyore. Semuenzaniso, unogona kuvaudza kuti urikurwara uye unoda kurapwa kuti ubatsirwe. Vana vane makore gumi nemasere zvichikwira vanogona kunzwisisa zvishoma. Kurudzira mwana wako kuti abvunze mibvunzo uye edza kuipindura nenzira yakatendeseka sezvaungagone.

Ramba uchifunga kuti vana vako vanogona zvakare kunzwa nezve kenza kubva kune zvimwe zvinhu, seTV, mafirimu, kana vamwe vana kana vakuru. Ipfungwa yakanaka kubvunza izvo zvavakanzwa, kuti iwe ugone kuve nechokwadi chekuti vane ruzivo rwakakodzera.

Kune zvimwe zvinotya zvakajairika izvo vana vazhinji vanazvo pavanodzidza nezvegomarara. Sezvo mwana wako asingakwanise kukuudza pamusoro pekutya uku, ipfungwa yakanaka kuzviunza iwe pachako.

• Mwana wako ndiye ane mhosva. Zvakajairika kuti vana vafunge kuti chimwe chinhu chavakaita chakakonzera kenza yemubereki. Ita kuti mwana wako azive kuti hapana munhu mumhuri yako akaita chero chinhu chinokonzera kenza.
• Gomarara rinotapukira. Vana vazhinji vanonetseka kuti gomarara rinogona kutapukira kunge furuwenza, uye vamwe vanhu mumhuri yako vanozoibata. Ita shuwa yekuzivisa mwana wako kuti haugone "kubata" kenza kubva kune mumwe munhu, uye haazowana gomarara nekukubata kana kukutsvoda.
• Munhu wese anofa nekenza. Unogona kutsanangura kuti gomarara chirwere chakakomba, asi marapirwo azvino abatsira mamirioni avanhu kupona cancer. Kana mwana wako achiziva mumwe munhu akafa nekenza, muite azive kuti kune marudzi mazhinji egomarara uye gomarara remunhu wese rakasiyana. Kungoti Sekuru Mike vakafa nekenza yavo, hazvireve kuti newewo uchafa.

Ungangoda kudzokorora aya mapoinzi kumwana wako kakawanda panguva yekurapa kwako.

Hedzino dzimwe nzira dzekubatsira vana vako kutsungirira iwe paunenge uchirapwa nekenza kurapwa:

• Edza kugara pane yakajairwa purogiramu. Zvirongwa zvinonyaradza kuvana. Edza kuchengeta nguva dzakafanana dzekudya uye nguva yekurara.
• Ita kuti vazive kuti unovada uye unovakoshesa. Izvi zvinonyanya kukosha kana kurapwa kwako kuri kukutadzisa kubva kupedza nguva yakawanda navo sezvawaimboita.
• Chengetedza mabasa avo. Zvakakosha kuti vana vako vaenderere mberi nezvidzidzo zvemimhanzi, mitambo, uye zvimwe zviitiko zvekuchikoro panguva yekurwara kwako. Kumbira shamwari kana nhengo dzemhuri kuti vabatsirwe nekutasva.
• Kurudzira vana kuti vapedze nguva neshamwari uye vafare. Izvi zvinonyanya kukosha kune vechidiki, avo vanogona kunzwa vaine mhosva nezvekufara.
• Kumbira vamwe vanhu vakuru kuti vapindire. Ita kuti mumwe wako, vabereki, kana imwe mhuri kana shamwari vapedze imwe nguva vaine vana vako pausingakwanise.

Vana vazhinji vanokwanisa kutsungirira chirwere chemubereki pasina matambudziko akakura. Asi vamwe vana vangangoda rutsigiro rwakawedzerwa. Rega chiremba wemwana wako azive kana mwana wako aine chero eanotevera maitiro.

• Inotaridza kusuwa nguva dzese
• Haugone kunyaradzwa
• Ane shanduko mumakero
• Anotsamwa kwazvo kana kutsamwa
• Anochema zvikuru
• Ane dambudziko rekutarisa
• Ine shanduko mune chishuwo
• Ane dambudziko pakurara
• Inoedza kuzvikuvadza
• Kusanyanya kufarira zviitiko zvenguva dzose

Izvi ndizvo zvinoratidza kuti mwana wako angangoda rumwe rubatsiro, sekutaura nemupi wezano kana vamwe vanyanzvi.

American Cancer Society webhusaiti. Kubatsira vana kana nhengo yemhuri iine gomarara: kubata nemushonga. www.cancer.org/treatment/children-and-cancer/when-a-family-member-has-cancer/dealing-with-treatment.html. Yakagadziridzwa Kubvumbi 27, 2015. Yakasvika muna Kubvumbi 8, 2020.

ASCO Cancer.Net webhusaiti. Kutaura nevana nezvegomarara. www.cancer.net/coping-with-cancer/talking-with-family-and-friends/talking-about-cancer/talking-with-children-about-cancer. Yakagadziridzwa Nyamavhuvhu 2019. Yakasvika muna Kubvumbi 8, 2020.

National Cancer Institute webhusaiti. Kana mubereki wako aine kenza: gwara kune vechidiki. www.cancer.gov/publications/patient-education/When-Your-Parent-Has-Cancer.pdf. Yakagadziridzwa Kukadzi 2012. Yakasvika muna Kubvumbi 8, 2020.

• Gomarara