Anterior cruciate ligament (ACL) kukuvara

Anterior cruciate ligament kukuvara ndiko kudarika-kutambanudza kana kubvarura kweanterior cruciate ligament (ACL) mumabvi. Kuchema kunogona kuve kwakasarudzika kana kukwana.

Iko kubatanidza kwemabvi kunowanikwa panoperera gumbo rehudyu (femur) rinosangana nepamusoro pesin bone (tibia).

Mitsara mina mikuru inobatanidza aya mapfupa maviri:

• Pakati pechibvumirano cheganda (MCL) inomhanya mukati mebvi. Iyo inodzivirira mabvi kubva kukotama mukati.
• Yekupedzisira chibvumirano cheganda (LCL) inomhanya pamwe nekunze kwemabvi. Inodzivirira mabvi kubva kukotama.
• Anterior cruciate ligament (ACL) iri pakati pemabvi. Iyo inodzivirira iyo shin bone kubva kutsvedza kunze pamberi pechidya bone.
• Posterior cruciate ligament (PCL) inoshanda neiyo ACL. Iyo inodzivirira iyo shin bone kubva kutsvedza ichidzokera kumashure pasi pechikadzi.

Vakadzi vanowanzo kuve nemisodzi ye ACL kupfuura varume.

Kukuvara kwe ACL kunogona kuitika kana iwe:

• Rova zvakanyanya kudivi rebvi rako, senge panguva yekutamba nhabvu
• Kuwedzeredza mabvi ako akabatanidzwa
• Kurumidza kumira kufamba uye shandura kwaunenge uchimhanya, kumhara kubva pakusvetuka, kana kutendeuka

Basketball, nhabvu, nhabvu, uye skiing mitambo yakajairika yakabatana neACL misodzi.

ACL kukuvara kunowanzoitika nekumwe kukuvara. Semuenzaniso, kuchema kwe ACL kunowanzoitika pamwe chete nemisodzi kune iyo MCL uye iyo inotyisa-inobata shwashwa mumabvi (meniscus).

Yakawanda ACL misodzi inoitika pakati peiyo ligament, kana iyo ligament inobviswa kubva pahudyu bone. Uku kukuvara kunoumba mukaha pakati pemakona akabvaruka, uye usazvirape wega.

Zviratidzo zvekutanga:

• Inzwi "rinobuda" panguva yekukuvara
• Ibvi kuzvimba mukati memaawa matanhatu ekukuvara
• Marwadzo, kunyanya kana iwe uchiedza kuisa huremu pagumbo rakakuvara
• Zvakaoma kuenderera nemutambo wako
• Kunzwa kusagadzikana

Vaya vanongova nekukuvara zvinyoro vanogona kucherechedza kuti ibvi rinonzwa kusagadzikana kana kuita kunge "rinopa nzira" kana uchirishandisa.

Ona wako mupi wezvehutano kana iwe uchifunga kuti une ACL kukuvara. Usatambe zvemitambo kana zvimwe zviitiko kusvikira iwe waona mupi uye warapwa.

Mupiki wako anogona kukutumira iyo MRI yemabvi. Izvi zvinogona kusimbisa kuongororwa. Inogona zvakare kuratidza kumwe kukuvara kwemabvi.

Rubatsiro rwekutanga rwe ACL kukuvara kunogona kusanganisira:

• Kusimudza gumbo rako pamusoro peyero yemoyo
• Kuisa chando pamabvi
• Marwadzo anodzora, senge nonsteroidal anti-anogumbura zvinodhaka (senge ibuprofen)

Iwe zvakare ungangoda:

• Madondoro ekufamba kusvikira kuzvimba nekurwadziwa zvanyanya
• Sunga kuti upe ibvi rako kugadzikana
• Kurapa kwepanyama kubatsira kuvandudza kufamba pamwe chete uye simba remakumbo
• Kuvhiya kuvakazve iyo ACL

Vamwe vanhu vanogona kurarama uye kushanda zvakajairika neakabvaruka ACL. Nekudaro, vanhu vazhinji vanogunun'una kuti mabvi avo haana kugadzikana uye vanogona "kupera simba" nekurovedza muviri. Mabvi asina kugadzikana mushure memisodzi ye ACL inogona kutungamira mukukuvara kwemabvi. Iwe zvakare uri mushoma mukana wekudzokera kune imwechete nhanho yemitambo isina ACL.

• Usatamisa bvi rako kana wakakuvara zvakaipisisa.
• Shandisa chidimbu kuti mabvi arambe akatwasuka kusvikira iwe waona chiremba.
• Usadzokere kunotamba kana zvimwe zviitiko kusvikira iwe wabatwa.

Fonera waunopa ipapo ipapo kana uine kukuvara kwakakomba kwemabvi.

Wana kurapwa nekukurumidza kana tsoka inotonhorera uye nebhuruu mushure mekukuvara kwemabvi. Izvi zvinoreva kuti ibvi rakabatana rinogona kubviswa, uye tsinga dzeropa kutsoka dzinogona kukuvara. Ichi chiitiko chekurapa.

Shandisa nzira dzakakodzera kana uchitamba mitambo kana kurovedza muviri. Mamwe mapurogiramu emitambo yekoreji anodzidzisa vatambi nzira yekudzora kushushikana kunoiswa paACL. Izvi zvinosanganisira akateedzana ekudziisa ekurovedza muviri uye kusvetuka mabhora. Kune kusvetuka uye kumhara kurovedza izvo zvakaratidzwa kudzikisa kukuvara kweACL.

Iko kushandiswa kwemabvi brace panguva ine simba yemitambo chiitiko (senge nhabvu) ine nharo. Izvo hazvina kuratidzwa kudzikisa huwandu hwekukuvara kwemabvi, asi kwete zvakanyanya ACL kukuvara.

Cruciate ligament kukuvara - anterior; ACL misodzi; Knee kukuvara - anterior cruciate ligament (ACL)

• ACL yekuvakazve - kubuda

• Ibvi arthroscopy
• ACL madhigirii
• ACL kukuvara
• Zvakajairika mabvi anatomy
• Anterior cruciate ligament (ACL) kukuvara
• Anterior cruciate ligament kugadzirisa - Series

Bolgla LA. Gender nyaya mukukuvara kweACL. Mu: Giangarra CE, Manske RC, eds. Clinical Orthopedic Rehabilitation: Chikwata Nzira. 4th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits. 49.

Brotzman SB. Anterior cruciate ligament kukuvara. Mu: Giangarra CE, Manske RC, eds. Clinical Orthopedic Rehabilitation: Chikwata Nzira. 4th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits. 47.

Cheung EC, McAllister DR, Petrigliano FA. Anterior cruciate ligament kukuvara. Mune: Miller MD, Thompson SR, eds. DeLee, Drez, & Miller's Orthopedic Sports Mushonga. 5 ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: chap 98.

Kalawadia JV, Guenther D, Irarrazaval S, Fu FH. Anatomy uye biomechanics yeiyo anterior cruciate ligament. Mune: Prodomos CC. Iyo Anterior Yakakosha Ligament: Kuvakazve uye Basic Science. 2nd ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits. 1.

Miller RH, Azar FM. Knee kukuvara. Mu: Azar FM, Beaty JH, Kanale ST, eds. Kushanda kwaCampbell Orthopedics. 13 ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: chitsamba 45.

Nyland J, Mattocks A, Kibbe S, Kalloub A, Greene JW, Caborn DN. Anterior cruciate ligament kuvakazve, kugadzirisa, uye kudzoka kuzotamba: 2015 kugadzirisa. Vhura Access J J Sports Med. 2016; 7: 21-32. PMID: 26955296 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26955296/.