Inogona Bipolar Dambudziko uye Autism Inogona Kuitika?
Zvemukati
- Zvinotaurwa neongororo
- Zviratidzo zvinofananidzwa sei?
- Maitiro ekuziva mania mune mumwe munhu ane autism
- Chii chaunofanira kuita kana iwe uchifungidzira bipolar kusagadzikana mune mumwe munhu ane autism
- Kuwana kuongororwa
- Chii chaunotarisira kubva pakurapwa
- Ungaita sei
Pane kubatana here?
Bipolar disorder (BD) inowanzoitika kusagadzikana kwepfungwa. Inozivikanwa nemazungu ayo emamhepo akakwirira anoteverwa neakaora mwoyo. Aya macircuit anogona kuitika pamusoro pemazuva, vhiki, kana kunyangwe mwedzi.
Autism spectrum kusagadzikana (ASD) mhando yezviratidzo zvinosanganisira kunetseka nehunyanzvi hwemagariro, kutaura, maitiro, uye kutaurirana. Izwi rekuti "spectrum" rinoshandiswa nekuti matambudziko aya anowira pamatanho akawanda. Zviratidzo zvemunhu mumwe nemumwe uye zviratidzo zve autism zvakasiyana.
Iko kune kumwe kuwirirana pakati peBD uye autism. Zvisinei, nhamba chaiyo yevanhu vane mamiriro maviri aya haizivikanwe.
Maererano nekumwe kuongorora, vakawanda sevana vane autism vanoratidza zviratidzo zvebipolar disorder. Nekudaro, kumwe kufungidzira kunoti iyo chaiyo nhamba inogona kunge yakaderera zvakanyanya.
Izvi zvinodaro nekuti BD uye autism inogovana zviratidzo zvinozivikanwa uye maitiro. Vamwe vanhu vane ASD vanogona kuongororwa zvisirizvo se bipolar, apo zviratidzo zvavo zviri mugumisiro we autistic behaviour.
Ramba uchiverenga kuti udzidze maitiro ekuziva zviratidzo zviri pamutemo zveBD. Izvi zvinogona kukubatsira kuti unzwisise kana izvo iwe kana munhu waunoda angangodaro ari kusangana neBD kana kwete. Kuongororwa kunogona kusanzwisisika, asi iwe uye chiremba wepfungwa munogona kushanda kuburikidza nezviratidzo kuti muone kana mune zvese bipolar kusagadzikana uye autism.
Zvinotaurwa neongororo
Vanhu vari pane iyo autism spectrum vanowanzo kuratidza zviratidzo nezviratidzo zvebipolar disorder. Ivo zvakare vane mikana yekuonekwa kuti vane chirwere chepfungwa kupfuura huwandu hwevanhu. Zvisinei, hazvisi pachena kuti muzana kana nei.
Vanotsvaga vanoziva kuti bipolar disorder inogona kunge yakabatana nemagene ako. Kana iwe uine nhengo yepedyo yemhuri iyo iine bipolar kusagadzikana kana kushushikana, iwe une yekuvandudza mamiriro acho. Izvozvowo ndezvechokwadi kune autism. Majeni chaiwo kana zvikanganiso mumajini zvinogona kuwedzera njodzi yako yekukudziridza autism.
Vanotsvagurudza mamwe emagen'a ayo anogona kunge akabatana ne bipolar disorder, uye akati wandei emajeni aya anogona kuve akabatana neatism, futi. Nepo kutsvagurudza kuri kwekutanga, vesaenzi vanofunga kuti zvinogona kuvabatsira kuti vanzwisise kuti sei vamwe vanhu vachikura zvese autism uye bipolar disorder.
Zviratidzo zvinofananidzwa sei?
Zviratidzo zve bipolar kusagadzikana zvinowira mumapoka maviri. Izvi zvikamu zvinotsanangurwa nerudzi rwemafungidziro auri kusangana nawo.
Zviratidzo zvemanic episode zvinosanganisira:
- kuita zvisingaite kufara, kukwidziridzwa, uye wired
- kuwedzera simba uye kusagadzikana
- kuwedzeredza pfungwa yekuzviremekedza uye kuzvitutumadza
- kukanganiswa kwekurara
- kuve nyore kutsauswa
Zviratidzo zvechiitiko chinoshungurudza zvinosanganisira:
- kuita kana kunzwa pasi kana kushushikana, kusuruvara, kana kusava netariro
- kurasikirwa kwechido mune zvakajairika zviitiko
- pakarepo uye zvinoshamisa shanduko mune chishuwo
- kurasikirwa uremu kusingatarisirwi kana kuwedzera huremu
- kuneta, kupera simba, uye kugara wakarara
- kutadza kutarisa kana kuisa pfungwa
Kuomarara kwezviratidzo zve autism kwakasiyana kubva pamunhu kumunhu. Zviratidzo zve autism zvinosanganisira:
- kuoma nekubatana kwevanhu uye kutaurirana
- kudzidzira maitiro ekudzokorora ayo asiri nyore kukanganisa
- kuratidza zvaunoda chaizvo kana zviitwa zvisina kuchinjika nyore
Maitiro ekuziva mania mune mumwe munhu ane autism
Kana iwe uchifunga kuti iwe kana mudiwa angave aine zvese bipolar kusagadzikana uye autism, zvakakosha kuti unzwisise kuti mamiriro acho anoonekwa pamwe sei. Zviratidzo zveco-morbid BD uye ASD zvakasiyana pane kana chero mamiriro acho anga ari ega.
Kushungurudzika kunowanzo kuve pachena uye kuri nyore kuziva. Mania haina kunyatsojeka. Ndicho chikonzero kuziva mania mune mumwe munhu ane autism kunogona kunetsa.
Kana hunhu hwave hwakagara huripo kubvira paine zviratidzo zvine chekuita neatism, zvingangoita kwete mania. Nekudaro, kana iwe ukaona kamwe kamwe kuchinja kana shanduko, maitiro aya anogona kunge ari mhedzisiro yemania.
Kana uchinge waziva pakaonekwa zviratidzo, tsvaga zviratidzo zvinomwe zvakakosha zvemania muvanhu vane autism.
Chii chaunofanira kuita kana iwe uchifungidzira bipolar kusagadzikana mune mumwe munhu ane autism
Kana iwe uchifunga kuti zviratidzo zvako kana zviya zvemudiwa ndizvo mhedzisiro yebipolar kusagadzikana, ona chiremba wako wepfungwa. Vanogona kuona kana dambudziko rekurapa rakakomba riri kukonzera zviratidzo zvinoonekwa. Kana ivo vakatonga kunze kwechimiro chakadai, ivo vanogona kukuendesa iwe kuna chiremba wehutano hwepfungwa. Nepo varapi vese vakanakisa pane zvakawanda zvehutano nyaya, kubvunza chiremba wepfungwa kana imwe nyanzvi yehutano hwepfungwa iri nani mune ino mamiriro.
Ita musangano nemumwe weava nyanzvi. Ongorora zvaunonetseka. Pamwe chete, munogona kushandira kutsvaga kuongororwa kana tsananguro yezviratidzo zvamuri kusangana nazvo, kunyangwe iri bipolar disorder kana imwewo mamiriro.
Kuwana kuongororwa
Kuwana kuongororwa hakuwanzo kuve kwakajeka-kutemwa maitiro. Muzviitiko zvakawanda, bipolar kusagadzikana mune vanhu vane autism haina kusangana neyakaomarara tsananguro yekurapa. Izvi zvinoreva kuti chiremba wepfungwa anogona kushandisa dzimwe nzira uye kucherechedzwa kuti aongororwe.
Bipolar isati yaonekwa, chiremba wako wepfungwa angangoda kutonga kunze mamwe mamiriro. Mamiriro ezvinhu akati wandei anowanzoitika ne autism, uye mazhinji acho anogovera zviratidzo ne bipolar kusagadzikana.
Aya mamiriro anosanganisira:
- kuora mwoyo
- kucherechedza kushomeka kwehutano kusagadzikana
- kupokana kunopesana nedambudziko
- schizophrenia
Kana chiremba wako wepfungwa achitanga kukurapa iwe kana munhu waunoda bipolar kusagadzikana kana chisiri icho chaicho chikonzero chechiratidzo, mhedzisiro yemhedzisiro yekurapa inogona kunetsa. Zviri nani kuti ushande padhuze nachiremba wako wepfungwa kuti usvike pakuongororwa uye uwane nzira yekurapa yakachengeteka.
Chii chaunotarisira kubva pakurapwa
Chinangwa chekurapwa kwe bipolar kusagadzikana kudzikamisa mamoods uye kudzivirira kuwanda kwemafungiro ekuchinja. Izvi zvinogona kumisa dambudziko manic kana kuora mwoyo zvikamu. Mumwe munhu ane chirwere ichi anogona kukwanisa kudzora maitiro avo nemaitiro zviri nyore kana izvi zvikaitika.
Kurapa kunogona kubatsira vanhu kuita izvi. Chaiwo kurapwa kwe bipolar kusagadzikana kungave kwekushushikana kwepfungwa mishonga kana kupokana nekubata mafungiro ekudzikamisa.
Lithium (Eskalith) ndiyo inonyanya kutaurwa kurapwa kwepfungwa. Nekudaro, inogona kukonzeresa mhedzisiro, kusanganisira chepfu. Kune vanhu vane matambudziko ekutaurirana, izvo zvakajairika kune vanhu vari paotism spectrum, uku kunetsekana kwakakomba. Kana vasingakwanise kutaura zviratidzo zvavo, huturu hunogona kusazowanikwa kusvika nguva yapera.
Anti-seizure mood stabilizer mishonga sevalproic acid inoshandiswa, zvakare.
Kune vana vane BD neASD, musanganiswa wemishonga yekugadzirisa mafungiro uye mishonga inorwisa mweya inogona kushandiswa. Iyi combo mishonga inosanganisira risperidone (Risperdal) uye aripiprazole (Abilify). Nekudaro, kune njodzi yakakura yekuwedzera uremu uye chirwere cheshuga nemimwe mishonga inorwisa chirwere chepfungwa, saka vana vari pavari vanofanirwa kuongororwa nachiremba wavo wepfungwa.
Vamwe vanachiremba vezvepfungwa vanogona zvakare kuraira kupindira kwemhuri kurapwa, kunyanya nevana. Uku kusangana kwekurapa kwedzidzo uye kurapwa kunogona kubatsira kudzikisira kwakanyanya kusanduka kwemamiriro uye kugadzirisa hunhu.
Ungaita sei
Kana iwe uri mubereki wemwana ane BD ari zvakare pane iyo autism spectrum, ziva kuti hausi wega. Vabereki vazhinji vanotarisana nemibvunzo uye kunetseka kwakafanana newe. Kuvawana uye kuvandudza nharaunda yekutsigira kunogona kubatsira kwauri apo iwe paunodzidza kurarama nekuchinja kwemwana wako kana kuda kusagadzikana kwemunhu.
Bvunza chiremba wako wepfungwa kana chipatara chako nezve mapoka emunharaunda ekutsigira. Iwe unogona zvakare kushandisa mawebhusaiti senge Autism Inotaura uye Autism Tsigiro Network kuti uwane vanhu vari mumamiriro ezvinhu seako.
Zvimwechetezvo, kana iwe uri wechidiki kana munhu mukuru uchibata nekubatanidzwa kwematambudziko, kuwana rutsigiro kunogona kukubatsira iwe kudzidza kurarama nemhedzisiro yemhedzisiro yemamiriro aya. Nyanzvi yezvepfungwa kana nyanzvi yehutano hwepfungwa inyanzvi yekushandisa kurapa kweumwe-mumwe. Iwe unogona kubvunza nezvesarudzo yekurapa yeboka futi.
Kukumbira rubatsiro kubva kuvanhu vanoziva zvazvakaita kuva mushangu dzako zvinogona kuenda kure nzira kukubatsira kuti unzwe kugoneswa uye kugona kugadzirisa matambudziko aunotarisana nawo. Nekuti iwe uchazoziva kuti hausi wega, unogona kunzwa kugoneswa uye kugona.