Ndezvipi Zvinotambudza Zvinokanganisa?
Zvemukati
- Kutambudza kwekunyengera tsananguro
- Kutambudza kwekunyengera zviratidzo
- Mienzaniso yekunyengera kwekushusha
- Musiyano uripo pakati pekufungidzira uye kwekunyengera kwekunyepedzera
- Kutambudza kwekunyepedzera kunokonzeresa uye njodzi zvinhu
- Schizophrenia
- Bipolar kusagadzikana
- Schizoaffective kusagadzikana
- Yakakura kushushikana kusagadzikana ne psychotic maficha
- Kushungurudzika kusagadzikana
- Post-inoshungurudza kusagadzikana kusagadzikana
- Kuziva chikonzero
- Kutambudza kwekunyepedzera kurapwa
- Mishonga
- Psychotherapy
- Kuchengetwa muchipatara
- Maitiro ekubatsira mumwe munhu nekutambudza kunyengera
- Tora woenda nazvo
Kutambudza kwekunyengera tsananguro
Kana mumwe munhu akasangana nekunyengera kwekushusha, vanotenda kuti munhu kana boka rinoda kuvakuvadza. Ivo vanotenda zvakasimba izvi ichokwadi, kunyangwe kushayikwa kweuchapupu.
Kutambudza kwekunyepedzera inzira yeparanoia. Ivo vanowanzoonekwa mune schizophrenia uye zvimwe zvirwere zvepfungwa, senge schizoaffective kusagadzikana uye mushure mekushungurudzika kusagadzikana kusagadzikana.
Kutambudza kwekunyengera zviratidzo
Zviratidzo zvikuru zvekushusha kwekunyepedzera munhu anotenda kuti vamwe vane chinangwa chekuvakuvadza kana kuti ivo vari kupomerwa kuita chimwe chinhu chinotyisa chavasina kumboita.
Kutenda uku, kunoenderana nekufunga kusinganzwisisike kana zvisina musoro, kunokanganisa maitiro uye maitiro emunhu.
Kutambudza kwekunyepedzera kunogona kukonzera zviratidzo senge:
- kutya mamiriro akajairika
- kunzwa kutyisidzirwa pasina chikonzero
- kazhinji uchimhan'arira kuzviremera
- kushungurudzika kwakanyanya
- kunyanya kunetseka
- kugara uchitsvaga kuchengetedzeka
Kana fungidziro dzavo dzikapikiswa, munhu wacho anogona kuwedzera kutsanangudza chitendero nekufunga kusiri kwechokwadi.
Mienzaniso yekunyengera kwekushusha
Kana munhu aine kutambudza kwekunyepedzera, vanogona kutaura zvinhu senge:
- "Vandinoshanda navo vari kubiridzira email yangu vachiedza kuti ndidzingwe basa."
- "Vavakidzani vari kuronga kuba motokari yangu."
- "Vanhu vari kufamba panze vari kuisa pfungwa mukati mangu."
- "Mutsamba ari kusora imba yangu nekuti ari kuda kundikuvadza."
- "Ndege iri pamusoro pedu ihurumende, uye vari kuda kundibata."
- "Munhu wese anotenda kuti ndinoda kukuvadza zvinhu."
Munhu wacho achataura zvinhu izvi sekunge ari maidi. Vanogona zvakare kushandisa mazwi asina kujeka uye vanoita sevanonetsekana kana kufungira.
Musiyano uripo pakati pekufungidzira uye kwekunyengera kwekunyepedzera
Kunyangwe paranoia uye zvekunyepedzera zvekutambudza zvine hukama, zvine hunyanzvi hwakasiyana maitiro ekufunga.
Mune paranoia, munhu anonzwa kusahadzika zvakanyanya uye kutya vamwe. Aya manzwiro akanyanya kwazvo, zvichiita kuti zviome kuvimba nevanhu.
Kutambudza kwekunyepedzera kunoitika kana paranoia inova yakanyanyisa. Manzwiro emunhu anopenga anova zvitendero zvakagadziriswa, kunyangwe paanounzwa nehumboo hunopikisa.
Kutambudza kwekunyepedzera kunokonzeresa uye njodzi zvinhu
Kutambudza kwekunyengera kunoonekwa muzvirwere zvakasiyana siyana zvepfungwa, zvinosanganisira schizophrenia, schizoaffective kusagadzikana, nezvimwe.
Schizophrenia
Schizophrenia inoratidzirwa nepfungwa isina kururama yechokwadi. Izvo zvinowanzo sanganisira kufungidzira uye kunyepedzera.
Kunyanya, iyo yakajairika mhando yekunyengera mune schizophrenia kutambudza kwekunyepedzera. Inotaridzirwa sechiratidzo chakanaka che schizophrenia, yaimbonzi paranoid schizophrenia.
Zvimwe zviratidzo zvinosanganisira:
- kusarongeka kufunga
- kusagadzikana kwemota maitiro
- kurasikirwa kwechido mumabasa ezuva nezuva
- kuregeredza hutsanana
- kushaya manzwiro
- kurega kushamwaridzana
Bipolar kusagadzikana
Kutambudza kwekunyepedzera kunogona kuitika mune bipolar kusagadzikana. Mune mamiriro aya, munhu anoona zvakanyanya kuchinja manzwiro. Zvichienderana nerudzi rwebipolar disorder, munhu anogona kusangana nezvikamu zvekushungurudzika uye mania kana hypomania.
Zviratidzo zvechiitiko chinoshungurudza chingasanganisira:
- kunzwa kusuruvara kana kusava netariro
- kurasikirwa kwechido mumabasa ezuva nezuva
- yakaderera simba nhanho
- kunzwa kusakosha
- kushaya hope kana kunyanyisa kurara
- pfungwa dzekuzviuraya
Chikamu chemanic chinogona kusanganisira:
- yakawedzera masimba esimba
- zvisarudzo zvisina kufunga
- kugumbuka
- kutaura nekukurumidza zvikuru
- kunetseka kutarisa
- kumhanya pfungwa
Kazhinji, kutambudza kwekunyengera kunoonekwa panguva yemanic episodes.
Schizoaffective kusagadzikana
Schizoaffective kusagadzikana kunosanganisira zviratidzo zvechichichiphrenia uye kusagadzikana kwepfungwa. Kune mhando mbiri:
- Bipolar mhando. Izvi zvinosanganisira zviratidzo zvechichichiphrenia pamwe nemanic uye kushushikana kwezvikamu.
- Kushungurudzika mhando. Mune mhando iyi, munhu ane zviratidzo zvechichichiphrenia uye kushushikana.
Zviratidzo zvinogona kuitika zvinosanganisira kunyepedzera, kusanganisira kutsausa kwekutambudza. Zvimwe zviratidzo zvinogona kusanganisira:
- kuona zvisipo
- kutadza kutaura
- hunhu husina kujairika
- kunzwa kusuruvara kana kusava nebasa
- hutsanana hwemunhu
Yakakura kushushikana kusagadzikana ne psychotic maficha
Kutambudza kwekunyepedzera kunogona zvakare kuoneka mukuora mwoyo. Kazhinji, inoitika mukusagadzikana kukuru kwekushushikana ne psychotic maficha, aimbozivikanwa kunzi psychotic kushushikana.
Kushungurudzika kwakanyanya kunokonzeresa uye kusuruvara kwakanyanya. Zvimwe zvinogona kuitika zvinosanganisira:
- kuneta
- kusarara zvakanaka
- nzara inoshanduka
- kurasikirwa kwechido mumabasa
- kunzwa kusava nebasa kana kuzvipa mhosva
- pfungwa dzekuzviuraya
Mune urwu rudzi rwekushungurudzika, zviratidzo zviri pamusoro zvinofambidzana nezvikamu zve psychosis. Chiitiko chinosanganisira kufungidzira uye kunyepedzera, izvo zvinogona kusanganisira kutsausa kwekutambudza.
Izvi zvinogona kunge zvine hukama nemanzwiro ekusava nebasa uye nemhosva. Kana munhu akafunga kuti vanofanirwa kukuvadzwa, vanogona kufunga kuti vamwe vanoda kuvakuvadza.
Kushungurudzika kusagadzikana
Muzviitiko zvisingawanzoitika, munhu anogona kuve nekunyepedzera kusingatsanangurike nechirwere chepfungwa, chirwere, kana chinhu. Izvi zvinozivikanwa sehunyengeri kusagadzikana.
Munhu ane chinetso chekunyengera anogona kusangana nemhando dzakawanda dzekunyengera, kusanganisira idzo dzekutambudzwa.
Delusional kusagadzikana kunoonekwa kana munhu aine imwechete kana yakawanda yekunyengera kweinenge mwedzi mumwe. Zvimwe zviratidzo ndezvi:
- kuona zvisirizvo kunoenderana nekunyengera
- kugumbuka
- kushushikana
- hasha
Post-inoshungurudza kusagadzikana kusagadzikana
Post-traumatic stress disorder (PTSD) inoitika mushure mekunge mumwe munhu aona chiitiko chinotyisa kana chinotyisa. Zvinokonzeresa kusagadzikana uye kutya, kunyangwe chiitiko chapfuura.
PTSD inogona kukonzera kunyengera kwekushusha. Izvi zvinogona kuitika kana chiitiko chinotyisa chaisanganisira munhu anotyisidzira kana boka.
Zvimwe zvinogona kuitika zviratidzo ndezvi:
- kuona zvisipo
- zvipenga
- hope dzinotyisa
- kudzivirira mamiriro ezvinhu anokuyeuchidza nezvechiitiko
- kugumbuka
- kusavimbika kwevanhu
Kuziva chikonzero
Kuti vaone chinokonzeresa chekunyepedzera, vanachiremba vanogona kushandisa zvinotevera:
- Kuongorora kwepanyama. Chiremba anoongorora hutano hwako hwepanyama kuti uwane zvikonzero kana zvimwe zvine chekuita nazvo.
- Kuongororwa kwezvinhu. Unogona kuongororwa doro nekushandisa zvinodhaka, izvo zvinogona kukonzera zviratidzo zvakafanana.
- Kufungidzira bvunzo. MRI kana CT scan inogona kushandiswa kuti uwedzere kunzwisisa zviratidzo zvako.
- Ongororo yepfungwa. Nyanzvi yehutano hwepfungwa inozobvunza pamusoro pekunyengera kwako, kuona zvisipo, uye manzwiro. Vachatarisawo kana zviratidzo zvako zvichisangana nehumwe hutachiona.
Kutambudza kwekunyepedzera kurapwa
Kurapa kunoenderana nechakakonzera uye kuomarara kwezviratidzo zvako. Kazhinji, zvinosanganisira:
Mishonga
Chiremba wako angangopa mishonga yekugadzirisa zviratidzo zvako, zvakadai se:
- Antipsychotic. Antipsychotic zvinodhaka zvinoshandiswa kugadzirisa zvisizvo uye zvisaririra.
- Mafungire ekudzikamisa. Kana iwe uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge waita
- Zvinodzvinyirira. Mishonga yekudzvinyirira inorayirwa kuti ibvise zviratidzo zvekushushikana, kusanganisira manzwiro ekusuwa.
Psychotherapy
Psychotherapy inoshandiswa kugadzirisa maitiro ekufunga uye kunyengera. Iwe uchakurukura zvaunotenda pamwe nehutano hwepfungwa, uyo achakubatsira iwe kuzvienzanisa nezvazviri.
Chinangwa chekurapa ndechekuti:
- kudzora kunyengera
- zvirinani uzive chokwadi
- kuderedza kunetseka
- kutsungirira kunetseka
- kuvandudza hunyanzvi hwemagariro
Therapy inogona kuitwa wega, muboka, kana zvese zviri zviviri. Mhuri yako inogona kukumbirwa kujoina.
Kuchengetwa muchipatara
Kana zviratidzo zvako zvakakomba, unogona kuiswa muchipatara. Izvi zvinogona kuitika kana uri:
- yakazvimiririra kubva pachokwadi (psychosis) uye usingakwanise kuzvitarisira
- kuita zvine njodzi
- kunzwa kuzviuraya
Muchipatara, timu yevanamazvikokota vehutano vanogona kukusimbisa uye kukuchengetedza.
Maitiro ekubatsira mumwe munhu nekutambudza kunyengera
Kana munhu waunoda aine zvekunyepedzera zvekunyepedzera, unganzwa kushaya kuti woita sei.
Hezvino izvo zvaunogona kuita kuti ubatsire:
- Teerera. Kunyangwe zvingave zvakaoma, kuteerera munhu kunovabatsira kuti vanzwe kuremekedzwa uye kunzwisiswa.
- Dzivisa kupokana kana kutsigira kwavo kunyengera. Kana zvekunyepedzera zvemunhu zvikaitwa nharo, vachawedzera kuzvitenda. Panguva imwecheteyo, "kutamba pamwe" nehunyengeri kunosimbisa.
- Dzorerazve mamiriro acho ezvinhu. Panzvimbo pekurwa kana kutsigira kwavo kunyengera, takadzikama goverana zvakasiyana maonero. Semuenzaniso, kana mumwe munhu achifunga kuti mota yakamiswa iri kuvasora, taura mukana wekuti mutyairi arikutenga kuchitoro.
- Tsigira. Izvo zvakakosha kuti utsigire uye usape mhosva, kunyangwe kana iko kunyengera kuri pasi pekutonga.
Tora woenda nazvo
Munhu anekunyepedzera kwekunyepedzera haakwanise kuziva chokwadi. Vanotenda zvakasimba vanhu kana mapoka, sehurumende, vachifunga kuvakuvadza. Izvi zvitendero hazviwanzo kuitika kana kushamisa.
Kutambudza kwekunyengera kunowanzoonekwa mumatambudziko ehutano hwepfungwa, senge schizophrenia kana schizoaffective kusagadzikana.
Kana iwe uchifunga kuti mudiwa ari kusangana nekunyengera, vatsigire uye uvakurudzire kuti vaone nyanzvi yehutano hwepfungwa.