Rheumatoid Arthritis uye maKnee: Chii Chaunofanira Kuziva
Zvemukati
- Iyo RA inobata sei mabvi
- Zviratidzo
- Kuongorora
- Kuongorora kwepanyama
- Kuongororwa kweropa
- Kufungidzira bvunzo
- Kurapa
- Mimwe mishonga
- Nguva yekuona chiremba
- Chinokosha
Rheumatoid arthritis (RA) rudzi rweArthritis uko immune system yako inorwisa matishu ane hutano mumajoini ako.
Kazhinji zvinokanganisa majoini emaoko nemakumbo, asi zvinogona zvakare kukanganisa mabvi uye mamwe majoini. RA inowanzo fanika zvakare. Semuenzaniso, izvi zvinoreva kuti mabvi ese ari maviri anozokanganiswa.
Vanopfuura mamirioni 1.5 maAmerican vane RA. Asi mabvi ako anogona kusazotanga kuratidza zviratidzo zveRA kusvika papfuura nguva, kunyangwe makore mushure mekunge zviratidzo zvatanga kuoneka.
Kusarapwa RA kunogona kukonzera kwenguva refu uye kufambira mberi kuzvimba uko kunogona pakupedzisira kunotungamira kukuvara kwekubatana. Vanoda kusvika makumi matanhatu muzana yevanhu vane RA vanotaura kuti havasi kukwanisa kushanda mushure memakore gumi nekuda kwezviratidzo zvavo kana vasina kurapwa.
Ngatitarisei kuti RA ingakanganisa sei mabvi ako, maitiro ekuziva zviratidzo, uye maitiro aungaite kuti uongororwe nekurapwa usati wakonzera kukuvara.
Iyo RA inobata sei mabvi
MuRA, immune system yako inorwisa uye inokuvadza iyo yakabatana maseru lining uye capsular tishu inokomberedza mubatanidzwa. Izvo zvakafanana neRA mumabvi ako:
- Ma immune maseru anotarisa iyo synovial membrane iyo inoisa mabvi akabatanidzwa. Iyi membrane inodzivirira shwashwa, mitsipa, uye mamwe matissue emabvi akabatanidzwa. Inoitawo synovial fluid, inozodza kubatana kuti ibvumidze kufamba kwakatsetseka.
- Iyo membrane inozvimba. Izvi zvinokonzeresa kurwadziwa nekuzvimba kwetishu. Kufambisa kwemabvi kunogumirawo sezvo membrane yekuzvimba inotora imwe nzvimbo munzvimbo yemabvi.
Nekufamba kwenguva, iko kuzvimba kunogona kukuvadza shwashwa uye mitsipa yemabvi majoini. Izvi zvinobatsira ibvi rako kufamba uye kuchengetedza mapfupa kuti asakuyane.
Sezvo pavanenge vakuvara, shwashwa inopera uye mapfupa anotanga kusundana nekugedzana. Izvi zvinoguma nekurwadziwa uye kukuvara kwemapfupa.
Kukuvara kubva kuRA kunokwidziridzawo njodzi yekutyora kana kupfeka pasi mapfupa zviri nyore. Izvi zvinoita kuti zviome kana kusakwanisika kufamba kana kumira usina kurwadziwa kana kushaya simba.
Zviratidzo
Chiratidzo chinozivikanwa cheRA unyoro, kurwadziwa, kana kusagadzikana zvinowedzera kana iwe ukamira, kufamba, kana kurovedza muviri. Izvi zvinozivikanwa sekuputika. Iyo inogona kutangira kubva kune yakapfava, yekurova kurwadziwa kusvika kune kwakanyanya, kwakapinza kurwadziwa.
Zvimwe zviratidzo zvakajairika zveRA mumabvi ako zvinosanganisira:
- kudziya kwakakomberedza mubatanidzwa
- kuomarara kana kukiya kwemajoini, kunyanya panguva yekutonhora kana mangwanani
- kushaya simba kana kusagadzikana kwejoini kana iwe ukaisa uremu pairi
- kuoma kufambisa kana kururamisa ibvi rako rakabatana
- kurira, kudzvanya, kana kubuda ruzha kana mubatanidzwa uchifamba
Zvimwe zviratidzo zveRA zvaunogona kusangana nazvo zvinosanganisira:
- kupera simba
- kutetemera kana kudzimbirwa netsoka kana nezvigunwe
- muromo wakaoma kana maziso akaoma
- kuzvimba kweziso
- kurasikirwa nechido chako
- kuora muviri kushoma
Kuongorora
Heano mashoma emamwe maitiro anoshandiswa nachiremba wako kuongorora RA mumabvi ako:
Kuongorora kwepanyama
Mukuongorora kwepanyama, chiremba wako anogona zvinyoronyoro kufambisa ibvi rako kuti aone kana chiri kukonzera marwadzo kana kuomarara. Ivo vanogona kukukumbira iwe kuti uise uremu pajoini uye teerera kugaya (crepitus) kana imwe mheremhere isina kujairika mubatanidzwa.
Vachabvunza mibvunzo yakajairika nezve ako zviratidzo uye hutano hwakazara uye nhoroondo yekurapa, futi.
Kuongororwa kweropa
C-inoshanda mapuroteni (CRP) kana erythrocyte sedimentation rate (ESR) bvunzo dzinogona kuyera huwandu hwezvirwere zvinoratidzira kuzvimba mumuviri wako zvinogona kubatsira kuongorora RA.
Kufungidzira bvunzo
Chiremba wako angangoshandisa bvunzo dzekufungidzira kuti anyatsoona kubatana kwacho:
- X-ray inogona kuratidza kukanganisa kwese, kusagadzikana, kana shanduko muchimiro uye saizi yenzvimbo yekubatana neyekubatana.
- MRIs inopa yakadzama, 3-D mifananidzo inogona kusimbisa kukuvara kwemapfupa kana zvinyama mubatanidzwa.
- Ultrasound inogona kuratidza fluid mumabvi uye kuzvimba.
Kurapa
Zvichienderana nekuomarara uye kufambira mberi kweRA mumabvi ako, unogona kungoda mishonga inopfuura-iyo (OTC).
Mune zviitiko zvemberi, iwe ungangoda kuvhiyiwa kuti udzore kufamba kana kudzikisira kurwadziwa uye kuomarara mumabvi ako akabatanidzwa.
Mishonga yeRA isingade kuvhiyiwa inosanganisira:
- Corticosteroids. Chiremba wako anopinza corticosteroids mumabvi akabatanidzwa kubatsira kubatsira kudzora uye kurwadziwa. Majekiseni aya ndeechinguvana chete. Ungangoda kuzviwana nguva dzose, kazhinji kashoma pagore pazvinenge zvichidikanwa.
- NSAIDs. OTC nonsteroidal anti-inflammatory drug (NSAIDs), senge naproxen kana ibuprofen, inogona kudzikamisa kurwadziwa nekuzvimba. Vanowanikwa panenge chero chinodhaka kana chitoro. Chiremba wako anogona zvakare kupa NSAID dzakasimba, senge diclofenac gel.
- DMARD. Zvirwere-kugadzirisa anti-rheumatic zvinodhaka (DMARDs) zvinoderedza kuzvimba, zvichiita kuti zviratidzo zvisanyanye uye kudzikisira kutanga kweRA nekufamba kwenguva. Kazhinji anonyorwa maDMARD anosanganisira hydroxychloroquine uye methotrexate.
- Biologics. Rudzi rweDMARD, biologics inoderedza immune system yako kupindura kudzikisa RA zviratidzo. Kazhinji biologics inosanganisira adalimumab uye tocilizumab.
Sarudzo dzekuvhiya dzeRA dzinosanganisira:
- Kugadzirisa mitsipa yakakanganiswa kana tendon inogona kusimbisa ibvi rako rakabatana uye kudzosera kukanganisa kubva kuzvimba.
- Kugadzirisazve mabvi mapfupa kana nyama yakabatana (osteotomy) inogona kudzora marwadzo kubva mukurasikirwa nekatekete uye kukuya kwemabvi pfupa.
- Kutsiva mabvi akabatanidzwa neyakagadzirwa epurasitiki kana simbi yekugadzira yekudzorera inogona kudzoreredza simba uye kufamba kuenda kujoini. Iyi sarudzo yakabudirira - 85 muzana yezvikamu zvakatsiviwa zvichiri kushanda mushe mushure memakore makumi maviri.
- Kubvisa iyo synovial membrane (synovectomy) kutenderedza mabvi kubatana kunogona kudzikamisa marwadzo kubva kuzvimba nekufamba, asi kashoma kuitwa nhasi.
Mimwe mishonga
Heano mamwe marongedzero epamba uye ehupenyu mishonga iwe yaunogona kuyedza kudzikisa zviratidzo zveRA mumabvi ako:
- Mararamiro anochinja. Edza kudzikisira-kurovedza muviri sekushambira kana tai chi kutora kumanikidza kubva pamabvi ako. Rovedza muviri kwenguva ipfupi yenguva yekudzora mukana wekuputika.
- Kuchinja kwekudya. Edza chikafu chinopesana-nekuzvimba kana echisikigo zvinowedzera seglucosamine, hove mafuta, kana turmeric kudzikisa zviratidzo.
- Mishonga yekumba. Isa inodziya compress pamubatanidzwa kubatsira kudzoreredza kumwe kufamba uye kubvisa kuzvimba, kunyanya mukubatana neNSAID kana imwe OTC pain reliever. kunge acetaminophen.
- Zvirongwa zvekubatsira. Edza yakagadzirirwa shangu inoisa kana insoles. Iwe unogona zvakare kushandisa tsvimbo kana kupfeka mabhureki emabvi kuti udzikise kumanikidza pamabvi ako emabvi kuti zvive nyore kufamba.
Nguva yekuona chiremba
Ona chiremba wako kana iwe uchinge wawana chero cheanotevera ane hukama nemabvi ako emabvi:
- kutadza kufamba kana kuita zviito zvako zvezuva nezuva nekuda kwekurwadziwa pamwe chete kana kuomarara
- kurwadziwa kwakanyanya kunoita kuti urambe wakasimudza husiku kana kukanganisa maitiro ako ese kana maonero
- zviratidzo zvinokanganisa hupenyu hwako, sekukuchengetedza kubva pakuita zvaunofarira kana kuona shamwari nemhuri
Tsvaga kurapwa kwekukurumidza kana iwe uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchiona kuzvimba kana kupisa, majoini anorwadza. Izvi zvinogona kuratidza hutachiona hutachiona hunogona kutungamira mukuparadzwa kwekubatana.
Chinokosha
RA inogona kukanganisa mabvi ako seimwewo mubatanidzwa mumuviri wako uye kukonzera marwadzo, kuomarara, uye kuzvimba kunogona kupinda munzira yehupenyu hwako hwezuva nezuva.
Chinokosha ndechekuti utange kurapwa nekukurumidza uye kazhinji. Iyo yekubatana inogona kukuvara nekufamba kwenguva uye kudzikamisa kufamba kwako, zvichiita kuti zvive zvakaoma kufamba kana kumira.
Ona chiremba wako kana marwadzo ari kupindira nehupenyu hwako uye achiita kuti zvive zvakaoma kuita zvakakosha mabasa anosanganisira mabvi ako.