Kushungurudzika uye hutano hwako

Kushungurudzika kunzwa kwekushushikana kwepfungwa kana kwepanyama. Inogona kuuya kubva kune chero chiitiko kana kufunga kunoita kuti unzwe kunetseka, kutsamwa, kana kutya.

Kushungurudzika kuita kwemuviri wako kuchinetso kana kudiwa. Muchidimbu kuputika, kushushikana kunogona kuve kwakanaka, senge kana kuchikubatsira kudzivirira njodzi kana kusangana neyakafairwa. Asi kana kushushikana kukatora kwenguva yakareba, kunogona kukuvadza hutano hwako.

Kushungurudzika kunowanzoitika kunzwa. Pane mhando mbiri dzekushushikana:

• Kunetseka kwakanyanya. Uku kunetsekana-kwenguva pfupi kunoenda nekukurumidza. Unozvinzwa kana uchirovera pamabhureki, uchirwa newawakaroorana naye, kana kusvetukira pamateru. Inobatsira iwe kubata mamiriro ane njodzi. Izvo zvinoitikawo kana iwe ukaita chimwe chinhu chitsva kana chinonakidza. Vanhu vese vane kushushikana kwakanyanya pane imwe nguva kana imwe.
• Kushungurudzika kusingaperi. Uku kushungurudzika kunotora kwenguva yakareba. Unogona kuve nekushushikana kusingaperi kana uine matambudziko emari, imba isina mufaro, kana dambudziko pabasa. Chero chero rudzi rwekushushikana kunoenderera kwemavhiki kana mwedzi kusingaperi kushushikana. Unogona kuzojaira kushushikana kusingaperi zvekuti hauone kuti idambudziko. Kana iwe ukasawana nzira dzekugadzirisa kushushikana, zvinogona kutungamira kumatambudziko ehutano.

KUNETESESA NOMuviri WAKO

Muviri wako unoita kunetseka nekusunungura mahormone. Aya mahormone anoita kuti huropi hwako huwedzere kusvinura, kukonzera tsandanyama dzako kuti dzisimbe, uye kuwedzera kupomba kwako. Munguva pfupi, maitiro aya akanaka nekuti anogona kukubatsira kubata nemamiriro ezvinhu achikonzera kushushikana. Iyi ndiyo nzira yemuviri wako yekuzvidzivirira.

Paunenge uine kusagadzikana kusingaperi, muviri wako unogara wakangwarira, kunyangwe pasina njodzi. Nekufamba kwenguva, izvi zvinokuisa mungozi kumatambudziko ehutano, kusanganisira:

• Kuwedzera kweropa
• Chirwere chemoyo
• Chirwere cheshuga
• Kufutisa
• Kushungurudzika kana kushushikana
• Matambudziko eganda, senge acne kana eczema
• Zvinetso zvekuenda kumwedzi

Kana iwe uchitova nehutano, kusagadzikana kusingaperi kunogona kuita kuti zviwedzere.

ZVIRATIDZO ZVEZVINHU ZVAKAWANDA Pfungwa

Kushungurudzika kunogona kukonzera mhando zhinji dzezviratidzo zvemuviri uye zvemuviri. Dzimwe nguva, iwe unogona kusaziva izvi zviratidzo zvinokonzerwa nekushushikana. Heano zvimwe zviratidzo zvekuti kushushikana kunogona kunge kuri kukanganisa iwe:

• Manyoka kana kupatira
• Kukanganwa
• Kakawanda kurwadziwa uye kurwadziwa
• Kutemwa nemusoro
• Kushaya simba kana kutarisa
• Zvinetso zvepabonde
• Shaya yakaoma kana mutsipa
• Kuneta
• Kunetseka kurara kana kurara zvakanyanya
• Kushungurudzika mudumbu
• Kushandisa doro kana zvinodhaka kuzorora
• Kurera huremu kana kuwana

Zvinokonzera kushungurudzika zvakasiyana kumunhu wega wega. Iwe unogona kushushikana kubva kumatambudziko akanaka uye pamwe neakaipa. Zvimwe zvinowanzoitika zvekushushikana zvinosanganisira:

• Kuroora kana kurambana
• Kutanga basa idzva
• Kufa kwemurume / mukadzi kana nhengo yepedyo yemhuri
• Kugadziriswa
• Kurega basa
• Kuva nemwana
• Matambudziko emari
• Kufamba
• Kuva nechirwere chakakomba
• Matambudziko kubasa
• Matambudziko kumba

Fonera runhare rwekuzviuraya kana iwe uine pfungwa dzekuzviuraya.

Fonera wako mupi wezvehutano kana iwe uchinzwa kuremerwa nekushushikana, kana kana iri kukanganisa hutano hwako. Danaidzawo mupiki wako kana iwe ukaona zviratidzo zvitsva kana zvisina kujairika.

Zvikonzero zvaunogona kutsvaga rubatsiro ndezvi:

• Iwe une kunzwa kwekuvhunduka, senge dzungu, kufema nekukurumidza, kana kurovera kwemoyo.
• Iwe haugone kushanda kana kushanda pamba kana kubasa kwako.
• Une kutya kwausingakwanise kudzora.
• Uri kuva nendangariro dzechiitiko chinotyisa.

Wako mupi anogona kukuendesa iwe kune wehutano hwepfungwa mupi. Unogona kutaura nehunyanzvi nezve ako manzwiro, zvinoita kunge zvinoita kuti kushushikana kwako kuve nani kana zvakanyanya, uye nei uchifunga kuti une dambudziko iri. Iwe unogona zvakare kushanda mukuvandudza nzira dzekudzora kushushikana muhupenyu hwako.

Kushushikana; Kunzwa kusimba; Kushungurudzika; Makakatanwa; Jitters; Kutya

• Yakajairika kunetseka kusagadzikana
• Kushungurudzika uye kusagadzikana

Ahmed SM, Hershberger PJ, Lemkau JP. Mafungiro ezvepfungwa nezvehutano. Mune: Rakel RE, Rakel DP, eds. Chinyorwa cheMhuri Mishonga. 9th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2016: chits. 3.

National Institute yeMental Health webhusaiti. 5 zvinhu zvaunofanira kuziva nezve kushushikana. www.nimh.nih.gov/health/publications/stress/index.shtml. Yakasvika munaJune 25, 2020.

Vaccarino V, Bremner JD. Psychiatric uye maitiro ehutano hwemwoyo. Mune: Zipes DP, Libby P, Bonow RO, Mann DL, Tomaselli GF, Braunwald E, eds. Chirwere Chemwoyo cheBraunwald: A Chinyorwa cheCardiovascular Medicine. 11th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: chap 96.