Kushungurudza Kubuda ropa

Zvemukati

• Chii chinonzi kubuda ropa?
• Chii chinokonzera kusagadzikana kwekubuda ropa?
• Mhando dzekunetseka kubuda ropa
• Ndezvipi zviratidzo zvekubuda ropa kusagadzikana?
• Chirwere chekubuda ropa chinoonekwa sei?
• Zvirwere zvekubuda ropa zvinorapwa sei?
• Iron yekuwedzera
• Kuwedzerwa ropa
• Mamwe marapirwo
• Ndezvipi zvingangonetsekana nematambudziko ekubuda ropa?

Chii chinonzi kubuda ropa?

Chirwere chekubuda ropa chiitiko chinokanganisa nzira iyo ropa rako rinowanzovhara. Iyo yekugwamba, iyo inozivikanwawo sekugwamba, inoshandura ropa kubva pamvura kuita yakasimba. Kana iwe ukakuvara, ropa rako rinowanzo tanga kugwamba kudzivirira kurasikirwa kukuru kweropa. Dzimwe nguva, mamwe mamiriro anodzivirira ropa kubva mukuvhara zvakanaka, izvo zvinogona kukonzeresa kubuda ropa kwakanyanya kana kwenguva refu.

Dambudziko rekubuda ropa rinogona kukonzera kubuda kweropa zvisina kujairika kunze nekunze kwemuviri. Kumwe kusagadzikana kunogona kuwedzera zvakanyanya kuwanda kweropa rinosiya muviri wako. Zvimwe zvinokonzera kubuda ropa kuti zviitike pasi peganda kana muzvikamu zvakakosha, senge huropi.

Chii chinokonzera kusagadzikana kwekubuda ropa?

Dambudziko rekubuda ropa rinowanzoitika kana ropa risingakwanise kugwamba zvakanaka. Kuti ropa rigwamba, muviri wako unoda mapuroteni eropa anonzi anonzi anogwamba uye masero eropa anonzi maplatelet. Kazhinji, maplatelet anonamira pamwechete kuti aite plug panzvimbo yekutsva kana kukuvara reropa reropa. Izvo zvinogumbura zvinobva zvauya pamwechete kuita fibrin clot. Izvi zvinochengeta maplatelet munzvimbo uye zvinodzivirira ropa kubva mukuyerera kubuda muropa reropa.

Mune vanhu vane dambudziko rekubuda ropa, zvisinei, izvo zvinogwambisa kana maplatelet hazvishande nenzira yavanofanirwa kana kushomeka. Kana iro ropa risingavharike, kubuda kwakanyanya kana kwenguva refu kunogona kuitika. Inogona zvakare kutungamira mukungoerekana wabuda kana kubuda kamwe kamwe mumhasuru, majoini, kana zvimwe zvikamu zvemuviri.

Ruzhinji rwekukanganiswa kwekubuda ropa rwakagara nhaka, zvinoreva kuti zvakapfuudzwa kubva kumubereki kuenda kumwana wavo. Nekudaro, kumwe kusagadzikana kunogona kukura semhedzisiro yemamwe mamiriro ekurapa, senge chirwere chechiropa.

Kuvhiringidzika kweropa kunogona kukonzerwa ne:

• yakadzika tsvuku masero eropa kuverenga
• kushomeka kwevhitamini K
• mhedzisiro kubva kune imwe mishonga

Mishonga inogona kukanganisa kugwamba kweropa inonzi anticoagulants.

Mhando dzekunetseka kubuda ropa

Dambudziko rekubuda ropa rinogona kugarwa nhaka kana kuwanikwa. Matambudziko enhaka anopfuudzwa kuburikidza nemageneti. Matambudziko anowanikwa anogona kukura kana kuita zvechiitiko pakarepo muhupenyu. Kumwe kubuda kwekubuda ropa kunogona kukonzera kubuda ropa kwakanyanya zvichitevera tsaona kana kukuvara. Mune kumwe kunetseka, kubuda ropa kwakanyanya kunogona kuitika kamwe kamwe uye pasina chikonzero.

Kune akasiyana siyana matambudziko ekubuda ropa, asi anotevera ndiwo akajairika.

• Hemophilia A uye B ndiwo mamiriro ezvinhu anoitika kana paine mashoma mwero wekuvhara zvinhu muropa rako. Inokonzera kubuda kweropa rinorema kana kushoma. Kunyangwe hemophilia isingawanzo, inogona kuve nematambudziko ekutyisidzira hupenyu.
• Chinhu chechipiri II, V, VII, X, kana XII kushomeka ndiko kubuda ropa kusagadzikana kwakanangana nezvinetso zvekuvhara ropa kana matambudziko asina kujairika ekubuda ropa.
• Chirwere cheVon Willebrand ndicho chinowanzoitika nhaka yekubuda ropa kusagadzikana. Inoita apo ropa rinoshaya von Willebrand factor, izvo zvinobatsira iro ropa kugwamba.

Ndezvipi zviratidzo zvekubuda ropa kusagadzikana?

Zviratidzo zvinogona kusiyana zvichienderana nerudzi chairwo rwekubuda ropa kusagadzikana. Zvisinei, zviratidzo zvikuru zvinosanganisira:

• kusanzwisisika uye nyore kupwanya
• kubuda ropa kwakanyanya kumwedzi
• kazhinji kubuda mhino
• kubuda ropa zvakanyanya kubva mukucheka kudiki kana kukuvara
• kubuda ropa muzvibatanidzwa

Ronga musangano nachiremba wako ipapo kana iwe uine chimwe kana zvimwe zvezviratidzo izvi. Chiremba wako anogona kuongorora mamiriro ako uye kubatsira kudzivirira matambudziko ane hukama nehumwe kusagadzikana kweropa.

Chirwere chekubuda ropa chinoonekwa sei?

Kuti uone chirwere chekubuda ropa, chiremba wako achakubvunza nezve zviratidzo zvako uye nhoroondo yekurapa. Vachaitawo kuongorora kwepanyama. Panguva yekugadzwa kwako, ita chokwadi chekutaura:

• chero mamiriro ekurapa aunazvo iye zvino
• chero mishonga kana zvinowedzera zvaunogona kutora
• chero kudonha kuchangobva kuitika kana kushungurudzika
• kangani kaunosangana nekubuda ropa
• kubuda ropa kunotora nguva yakareba sei
• zvawanga uchiita ropa risati ratanga

Mushure mekuunganidza ruzivo urwu, chiremba wako achamhanya kuongororwa kweropa kuti aongorore zvakakodzera. Iyi bvunzo inogona kusanganisira:

• huwandu hweropa hwakazara (CBC), iyo inoyera huwandu hwetsvuku uye chena masero eropa mumuviri wako
• platelet aggregation test, inotarisa kuti maplatelet ako akasangana sei
• nguva yekubuda ropa bvunzo, iyo inosarudza kuti ropa rako rinovhara nekukurumidza sei kudzivirira kubuda ropa

Zvirwere zvekubuda ropa zvinorapwa sei?

Kurapa sarudzo kunosiyana zvichienderana nerudzi rwekubuda ropa kusagadzikana uye kuomarara kwayo. Kunyangwe kurapwa kusingakwanise kurapa kubuda ropa kusagadzikana, vanogona kubatsira kubvisa zviratidzo zvine chekuita nezvimwe zvinetswa.

Iron yekuwedzera

Chiremba wako anogona kupa mishonga yesimbi kuzadza huwandu hwesimbi mumuviri wako kana uine kurasikirwa kweropa kwakakura. Iyo yakaderera iron simbi inogona kukonzeresa kushomeka kwesimbi anemia. Aya mamiriro anogona kuita kuti unzwe kushaya simba, kuneta, uye kuita dzungu. Ungangoda kuwedzerwa ropa kana zviratidzo zvikasavandudzika nesimbi yekuwedzera.

Kuwedzerwa ropa

Kuwedzerwa ropa kunotsiva chero ropa rakarasika neropa rakatorwa kubva kune anenge apa. Ropa rinopa rinofanira kuenderana neropa rako kudzivirira matambudziko. Maitiro aya anogona kuitwa chete muchipatara.

Mamwe marapirwo

Kumwe kubuda kwekubuda ropa kunogona kurapwa nezvigadzirwa zvemusoro kana zvinyoro zvemumhino. Zvimwe kusagadzikana, kusanganisira hemophilia, zvinogona kurapwa nechinhu chinotsiva kurapwa. Izvi zvinosanganisira kubaya jekiseni rinogwamba rinovhara muropa rako. Majekiseni aya anogona kudzivirira kana kudzora kubuda ropa kwakanyanya.

Iwe unogona zvakare kuwana nyowani yakaomeswa echando plasma kuwedzerwa kana iwe uchishaya zvimwe zvinogumbura zvinhu. Yatsva plasma yechando ine zvinhu V uye VIII, ayo ari maviri akakosha mapuroteni anobatsira nekugwamba kweropa. Kuwedzerwa uku kunofanirwa kuitwa muchipatara.

Ndezvipi zvingangonetsekana nematambudziko ekubuda ropa?

Mazhinji matambudziko anosangana nekushushikana nekubuda ropa anogona kudzivirirwa kana kudzorwa nekurapwa Zvisinei, zvakakosha kuwana kurapwa nekukurumidza. Zvinetso zvinowanzoitika kana kusagadzikana kwekubuda ropa kuchinonoka kurapwa.

Zvinetso zvakajairika zvekutambudzika kwekubuda ropa zvinosanganisira:

• kubuda ropa mumatumbu
• kubuda ropa muuropi
• kubuda ropa mumajoini
• kurwadza kwemajoini

Zvinetso zvinogona zvakare kumuka kana kusagadzikana kuri kukuru kana kukonzeresa kurasikirwa neropa kwakanyanya.

Dambudziko rekubuda ropa rinogona kunyanya kuve nenjodzi kuvakadzi, kunyanya kana vasina kurapwa nekukurumidza. Kusarapwa kwekubuda ropa kusagadzikana kunowedzera mukana wekunyanyisa kubuda ropa panguva yekuzvara, kubvisa pamuviri, kana kubvisa nhumbu. Vakadzi vane dambudziko rekubuda ropa vanogona zvakare kuona kunorema kwazvo kubuda kwemwedzi. Izvi zvinogona kutungamira kukushaya ropa, chiitiko chinoitika kana muviri wako ukasaburitsa masero matsvuku eropa akakwana kutakura okisijeni kumatumbu ako. Anemia inogona kukonzera kushaya simba, kufema kwekufema, uye dzungu.

Kana mukadzi aine endometriosis anogona kurasikirwa neropa zvakanyanya zvaasingakwanise kuona nekuti zvakavanzwa mudumbu kana mudumbu.

Zvakakosha kudana chiremba wako pakarepo kana iwe uine zviratidzo zvekushaya ropa. Kuwana kurapwa nekukurumidza kunobatsira kudzivirira chero zvingangoitika zvinetso.