Kunopisa
Zvinopisa zvinowanzoitika nekubata zvakananga kana zvisina kunangana nekupisa, magetsi emagetsi, radiation, kana makemikari vamiririri. Kupisa kunogona kutungamira kurufu kufa, uko kunogona kuda kuiswa muchipatara uye kunogona kuuraya.
Kune matatu matanho ekutsva:
- Chekutanga-degree kupisa kunokanganisa chete iro rekunze ganda. Zvinokonzera kurwadziwa, kutsvuka, uye kuzvimba.
- Chechipiri-degree kupisa kunokanganisa zvese zvekunze uye nechepasi peganda. Zvinokonzera kurwadziwa, kutsvuka, kuzvimba, uye kutuka. Izvo zvinonzi zvakare kusarudzika kukora kutsva.
- Chechitatu-degree kupisa kunokanganisa kwakadzika matanda eganda. Iwo anonzi zvakare akazara ukobvu kutsva. Zvinokonzera chena kana kusviba, ganda rakatsva. Ganda rinogona kunge rakabatwa nechiveve.
Kupisa kunowira mumapoka maviri.
Kupisa kudiki ndiko:
- Chekutanga degree rinopisa chero kupi pamuviri
- Chechipiri degree rinopisa isingasviki 2 kusvika 3 inches (5 kusvika 7.5 masentimita) yakafara
Kupisa kukuru kunosanganisira:
- Chechitatu-degree inopisa
- Chechipiri-degree rinopisa anopfuura maviri kusvika matatu masendimita (mashanu kusvika 7.5 masendimita) yakafara
- Chechipiri-degree kutsva pamaoko, tsoka, kumeso, kugomera, magaro, kana pamusoro pechikuru kubatana
Unogona kuve nerinopfuura rimwe rudzi rwekupisa panguva.
Kupisa kukuru kunoda kurapwa nekukurumidza. Izvi zvinogona kubatsira kudzivirira mabara, kuremara, uye hurema.
Kupisa kumeso, maoko, tsoka uye nhengo dzesikarudzi dzinogona kuve dzakakomba zvakanyanya.
Vana vari pasi pemakore mana uye vakuru vanopfuura makore makumi matanhatu vane mukana wakakura wekushushikana uye kufa kubva mukutsva kwakanyanya nekuti ganda ravo rinowanzoita kuonda kupfuura mamwe mazera emakore.
Zvinokonzera kupisa kubva kuzhinji kusvika kushoma zvakajairika ndezvi:
- Moto / murazvo
- Scalding kubva kune hwemvura kana inopisa mvura
- Kubata zvinhu zvinopisa
- Kupisa kwemagetsi
- Makemikari anopisa
Kupisa kunogona kuve mugumisiro wechero ipi inotevera:
- Moto neimba nemaindasitiri
- Tsaona dzemotokari
- Kutamba nemachisa
- Yakashata nzvimbo yekupisa, mavira, kana maindasitiri michina
- Kushandiswa zvisina kuchengetedzeka kwe firecrackers uye mamwe mafiraya
- Tsaona dzemukicheni, senge mwana anotora simbi inopisa kana kubata chitofu kana hovhoni
Iwe unogona zvakare kupisa nzira dzako dzekufema kana iwe uchifema muutsi, chiutsi, mweya unopisa, kana makemikari utsi munzvimbo dzisina mweya wakakwana.
Pisa zviratidzo zvinogona kusanganisira:
- Blister angave akaomarara (asina kubvaruka) kana akatsemuka uye ari kubuda mvura.
- Marwadzo - Kurwadziwa kwakadii kwaunoita hakuenderane nedanho rekutsva. Kupisa kwakanyanya kunogona kusarwadza.
- Kuveza ganda.
- Shock - Tarisa ganda rakachenuruka uye rakasviba, kushaya simba, miromo yebhuruu nezvigunwe, uye kudzikira kwekusvinura.
- Kuzvimba.
- Tsvuku, chena, kana charred ganda.
Iwe unogona kunge uine pombi yemhepo kana iwe uine:
- Kupisa pamusoro, kumeso, mutsipa, tsiye, kana mhuno dzemhuno
- Yakatsva miromo nemuromo
- Kukosora
- Kunetseka kufema
- Yakasviba, yakasviba-yakasviba mamota
- Izwi rinochinja
- Kushungurudza
Usati wapa rubatsiro rwekutanga, zvakakosha kuti uone kuti munhu ane rudzii rwekutsva. Kana iwe usina chokwadi, tora sekupisa kukuru. Kutsva kwakakomba kunoda kurapwa panguva iyoyo. Fonera yako yemuno emergency emergency kana 911.
ZVINHU ZVISHOMA
Kana ganda risina kubvaruka:
- Mhanya nemvura inotonhorera pamusoro penzvimbo yekutsva kana kuinyika mune inotonhorera yekugeza mvura (kwete echando mvura). Chengetedza nzvimbo iri pasi pemvura kwemaminitsi mashanu kusvika makumi matatu. Tauro rakachena, rinotonhora, rakanyorova rinobatsira kudzikisa marwadzo.
- Dzikama uye simbisa munhu wacho.
- Mushure mekutsvaira kana kunyorovesa pakutsva, zvifukidze nekaoma, isina bhandeji kana kupfeka kwakachena.
- Dzivirira kupisa kubva mukumanikidza uye kukakavara.
- Over-the-counter ibuprofen kana acetaminophen inogona kubatsira kudzikamisa kurwadziwa nekuzvimba. Usape aspirin kuvana vari pasi pegumi nemaviri.
- Kamwe ganda parakatonhodza, kunyorova mafuta ane aloe uye mushonga unorwisa mabhakitiriya zvakare kunogona kubatsira.
Kupisa kudiki kunopora pasina kurapwa. Ita shuwa kuti munhu ari kufambirana nezvekudzivirira kwavo tetenasi.
KUTSVIRA KUKURU
Kana mumwe munhu ari kutsva, udza munhu kuti amire, adonhe, uye aumburuke. Wobva watevera nhanho idzi:
- Putira munhu mune gobvu zvinhu; senge jasi remvere kana yedonje, rug, kana gumbeze. Izvi zvinobatsira kudzima mwoto.
- Dururira mvura pamunhu.
- Fonera 911 kana yako yemuno emergency emergency.
- Ita shuwa kuti munhu wacho haasisiri kubata chero chinhu chinopisa kana kuputa fodya.
- Usabvisa mbatya dzakatsva dzakanamatira paganda.
- Ita shuwa kuti munhu ari kufema. Kana zvichidikanwa, tanga kununura kufema uye CPR.
- Vhara nzvimbo yekutsva nejira risina kuoma (kana riripo) kana jira rakachena. Iri jira richaita kana nzvimbo yakapiswa iri hombe. Usashandise chero mafuta ekuzora. Dzivisa kutyora blisters inopisa.
- Kana zvigunwe kana zvigunwe zvatsva, zviparadzanise nemabhandeji akaoma, asina kuchena, uye asina tsvimbo.
- Simudza chikamu chemuviri chakatsva pamusoro pechikamu chemoyo.
- Dzivirira nzvimbo yekutsva kubva mukumanikidza uye kukwesana.
- Kana kukuvara kwemagetsi kungave kwakakonzera kutsva, USABATA munhu wacho zvakananga. Shandisa chinhu chisiri chesimbi kupatsanura munhu kure newaya dziri pachena usati watanga rubatsiro rwekutanga.
Unodawo kudzivirira kuvhunduka. Kana munhu wacho asina musoro, mutsipa, musana, kana kukuvara kwegumbo, tevera nhanho idzi:
- Radzika munhu flat
- Simudza tsoka dzinosvika gumi nemaviri inches (30 centimeters)
- Vhara munhu nejasi kana gumbeze
Ramba uchitarisa kurova kwemunhu, mwero wekufema, uye kuwedzerwa kweropa kusvika rubatsiro rwechiremba rasvika.
Zvinhu izvo zvisingafanire kuitirwa kutsva zvinosanganisira:
- Usashandise mafuta, bota, chando, mishonga, kirimu, mafuta ekuzora, kana chero mushonga wemumba kune wakanyanya kupisa.
- Usafeme, kufuridza, kana kukosora pane kutsva.
- Usashungurudze ganda rakamutswa kana rakafa.
- Usabvisa mbatya dzakanamatira paganda.
- Usapa munhu chero chinhu nemuromo kana paine zvakanyanya kutsva.
- Usaise kupisa kwakanyanya mumvura inotonhora. Izvi zvinogona kukonzera kukatyamadzwa.
- Usaise mutsago pasi pemusoro wemunhu kana paine nzira dzekutsva nemhepo. Izvi zvinogona kuvhara nzira dzemhepo.
Fonera 911 kana iyo yemuno emergency emergency kana:
- Iyo yekutsva yakakura kwazvo, inenge saizi yechanza chako kana yakakura.
- Kupisa kwakanyanya (degree rechitatu).
- Iwe hauna chokwadi kuti chakakomba sei.
- Kutsva kunokonzerwa nemakemikari kana magetsi.
- Munhu wacho anoratidza zviratidzo zvekuvhunduka.
- Munhu akafemera muutsi.
- Kushungurudzwa panyama ndicho chinozivikanwa kana kufungidzirwa chikonzero chekutsva.
- Pane zvimwe zviratidzo zvine chekuita nekutsva.
Nezve kutsva kudiki, danaidza mupi wako wezvehutano kana uchiri nemarwadzo mushure memaawa makumi mana nemasere.
Shevedza mupi ipapo ipapo kana zviratidzo zvehutachiona zvichikura. Zviratidzo izvi zvinosanganisira:
- Drainage kana pus kubva paganda rakatsva
- Kupindwa nechando
- Kuwedzera kurwadziwa
- Red mitsetse inopararira kubva pakupisa
- Kuzvimba lymph node
Zvakare fonera mupi ipapo ipapo kana zviratidzo zvekushaya mvura yemuviri zvikaitika nekutsva:
- Kuderedza weti
- Dzungu
- Ganda rakaoma
- Kutemwa nemusoro
- Musoro wakareruka
- Nausea (kana kana pasina kurutsa)
- Nyota
Vana, vanhu vakura, uye chero munhu ane immune system isina simba (semuenzaniso, kubva kuHIV) anofanira kuonekwa ipapo ipapo.
Iye mupi achaita nhoroondo uye kuongorora kwemuviri. Miedzo nemaitiro zvichaitwa pazvinenge zvichidikanwa.
Izvi zvinogona kusanganisira:
- Mhepo uye yekufema rutsigiro, inosanganisira kumeso kumeso, chubhu kuburikidza nemuromo kupinda trachea, kana muchina wekufema (ventilator) yekutsva kwakakomba kana izvo zvinosanganisira kumeso kana mweya
- Ropa uye weti kuongororwa kana kuvhunduka kana zvimwe zvinonetsa zviripo
- Chest x-ray yechiso kana yemhepo inopisa
- ECG (electrocardiogram, kana moyo wekutsvaga), kana kushamisika kana zvimwe zvinetso zviripo
- Intravenous fluids (zvinwiwa kuburikidza nemutsinga), kana kuvhunduka kana zvimwe zvinetso zviripo
- Mishonga yekuzorodza uye kudzivirira hutachiona
- Mafuta okuzora kana mafuta anoshandiswa munzvimbo dzakapiswa
- Tetenasi yekudzivirira, kana isiri kusvika pari zvino
Mhedzisiro yacho inoenderana nerudzi (degree), chiyero, uye nzvimbo yekutsva. Izvo zvakare zvinoenderana nekuti nhengo dzemukati dzakakanganiswa here, uye kana kumwe kushungurudzika kwakaitika. Kupisa kunogona kusiya zvachose mavanga. Vanogona zvakare kuve vanonzwisisa kutonhora uye kupenya kupfuura zvakajairika ganda. Nzvimbo dzinoonekera, senge maziso, mhino, kana nzeve, dzinogona kukuvara zvakaipisisa uye dzakarasikirwa neyakajairika basa.
Nekutsva kwemhepo, munhu anogona kunge aine mashoma kufema kugona uye kukuvara kwemapapu kusingaperi. Kupisa kwakanyanya kunokanganisa majoini kunogona kukonzera zvibvumirano, zvichisiya mubatanidzwa pamwe nekudzikira kwekufamba uye kudzikira kwekuita.
Kubatsira kudzivirira kutsva:
- Isa maalarm ehutsi mumba mako. Tarisa uye shandura mabhatiri nguva dzose.
- Dzidzisai vana nezvekuchengetedza moto uye njodzi yematch uye mafiraya.
- Chengetedza vana kubva kukwira pamusoro pechitofu kana kubata zvinhu zvinopisa senge simbi uye madhoo ehovhoni.
- Chinja mapoto ekubata seri kwechitofu kuti vana vasakwanise kuvabata uye netsaona havangarohwe.
- Isa zvinodzima moto munzvimbo dzakakosha kumba, kubasa, uye kuchikoro.
- Bvisa tambo dzemagetsi kubva pauriri uye dzichengete dzisingasvikike.
- Ziva nezvokudzidzira nzira dzekupukunyuka moto pamba, kubasa, uye kuchikoro.
- Gadza kudziya kwemvura panosvika 120 ° F (48.8 ° C) kana zvishoma.
Chekutanga degree kupisa; Chechipiri degree kupisa; Chechitatu degree kupisa
- Kunopisa
- Pisa, mhoni - pedyo-kumusoro
- Kupisa, kupisa - kuswedera-kumusoro
- Airway kupisa
- Ganda
- Chekutanga degree kupisa
- Chechipiri degree kupisa
- Chechitatu degree kupisa
- Kupisa kudiki - rubatsiro rwekutanga - akateedzana
Christiani DC. Kukuvara kwepanyama uye kwemakemikari emapapu. Mune: Goldman L, Schafer AI, eds. Goldman-Cecil Mushonga. 25th ed. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2016: chits. 94.
Muimbi AJ, Lee CC. Thermal unopisa. Mune: Masvingo RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Rosen's Emergency Medicine: Concepts uye Clinical Practice. 9th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits. 56.
CD yeVoigt, Celis M, Voigt DW. Kuchengetedza kwekunze kwekutsva. Mune: Herndon DN, rakanyorwa. Yese Kupisa Kuchengeta. 5 ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits.