Chii chinonzi Anosognosia?

Zvemukati

• Zvinokonzera
• Zviratidzo
• Kuongorora
• Kuenderana nemamwe mamiriro
• Kurapa
• Antipsychotic kurapa
• Kukurudzira kusimudzira kurapa (MET)
• Tsigiro yemumwe munhu ane anosognosia
• Maonero

Mhedziso

Vanhu havawanzo kunzwa vakasununguka kuzvibvuma pachavo kana kune vamwe kuti vane mamiriro avakangoonekwa kuti vane. Izvi hazvishamise, uye vanhu vazhinji vanopedzisira vabvuma kuongororwa.

Asi dzimwe nguva, kurambwa kunogara kwenguva refu, uye hakusi kungoramba chete kuri kukonzera kuti munhu arambe chokwadi. Icho chiitiko chinonzi anosognosia. Izvi zvinoreva "kusaziva kana kunzwisisa" muchiGiriki.

Anosognosia kushomeka kwekugona kuona izvo chaizvo zveumwe mamiriro ake. Kusakwanisa kwemunhu kubvuma kuti vane mamiriro anoenderana nezviratidzo zvavo kana kuongororwa zviri pamutemo.

Izvi zvinoitika kunyangwe paine humbowo hwakakosha hwekuongororwa, uye kunyangwe yechipiri uye kunyange yechitatu maonero ekurapa achisimbisa huchokwadi hwekuongororwa.

Anosognosia mhedzisiro yeshanduko kuuropi. Hakusi kungoomesa musoro kana kuramba chaiko, inova nzira yekuzvidzivirira inoshandiswa nevamwe vanhu pavanowana chirwere chakaoma kubata nacho. Muchokwadi, anosognosia iri pakati mumamiriro senge schizophrenia kana bipolar kusagadzikana.

Ngatinyatsoongororai kuti chii chinokonzera chiratidzo ichi, maitiro ekuchiziva, uye izvo iwe nevadikanwi vako zvaungaite kuti utsungirire.

Zvinokonzera

Maonero ako pachako anochinja muhupenyu hwako hwese. Kungoroora? Iwe unogona kunzwa kusimbiswa izvozvi kuti iwe wakazopedzisira wakasunga pfundo pamwe newaunoda.Mutsva mutsva pachiso chako? Uropi hwako hunofanira kurifunga kuitira kuti iwe urangarire uripo paunotarisa mugirazi.

Yako yepamberi lobe inobatanidzwa zvakanyanya mune ino gadziriro maitiro ekugadzirisa yako pachako-mufananidzo. Uye mamwe mamiriro ehutano hwepfungwa anogona kukonzera shanduko muchikamu chino cheuropi. Izvi zvinokonzeresa kumberi kwemukoko turu kugadziridza nekufamba kwenguva.

Pakupedzisira, unogona kurasikirwa nekwaniso yako yekupinza ruzivo rutsva uye kugadzirisa mafungiro ako iwe kana hutano hwako hwese.

Uye sezvo huropi hwako husingakwanise kubata ruzivo rutsva runokonzerwa nemamiriro ako, iwe kana vadiwa vako munogona kuvhiringidzika kana kukanganiswa kuti munoita kunge musiri kutora mamiriro enyu zvakanyanya.

Zviratidzo

Chiratidzo chinonyanya kuzivikanwa che anosognosia kushaya kwekunzwisisa, kuziva, kana kugashira kuti une chirwere. Izvi zvinogoneka kunyangwe paine humbowo hwakawanda hwekuti iwe unodaro.

Hedzino dzimwe nzira dzekunzwisisa musiyano uripo pakati peasognosia uye kuramba kana mamwe mhinduro kuchirwere:

• Haasi munhu wese ane mamiriro aya anozviratidza nenzira imwe chete. Vamwe vanogona kubvuma pachena kuti vanofunga kuti hapana chakaipa navo. Vamwe vanogona kudzivirira kutaura nezve mamiriro acho nekuti vanofunga kuti hapana anovatenda. Uyezve vamwe vanogona kuvhiringidzika kana kushungurudzika vanhu vacho pavanopokana nezvavanotenda kuti ichokwadi.
• Anosognosia haina kumira. Mumwe munhu anogona kuziva mamiriro avo uye nekurapa nemushonga kana kushanya kwachiremba. Vanogona kubva vangoerekana vasina kuziva uye votadza kusangana kana kukanganwa kutora mishonga nguva pfupi yapfuura nekuti havachakwanise kuona mamiriro avo. Mumwe munhu anogona kutobvuma zvimwe zviratidzo asi kwete zvimwe. Semuenzaniso, mumwe munhu ane hemiplegia anogona kusaziva kuti rimwe divi remuviri wavo harina kusimba kana kuoma mutezo. Asi ivo vanogona kunge vachiri kuziva zviratidzo sekutambudzika kutaura (aphasia) kana kurasikirwa kwemaonero (hemianopia).
• Nyatsoteerera kune hunhu usati uye mushure mekuongororwa kwehutano hwepfungwa. Chikamu chemumwe munhu chekunzwisisa chinogona kusiyana nekufamba kwenguva. Izvi zvinogona kuita kuti iwe ufunge kuti ivo vari kungoedza kufuratira mamiriro avo kuchengetedza kwavo manzwiro. Asi zvakakosha kutarisa musiyano uripo pakati pehunhu hwemunhu nezviratidzo zve anosognosia. Vakaratidza maitiro aya vasati vaongororwa? Ivo vari uncharacteristically vanoramba mukuramba mamiriro avo?

Kuongorora

Chiremba wako anogona kukurudzira kuti iwe uone chiremba chepfungwa kana mumwe nyanzvi yehutano hwepfungwa kana iwe kana munhu waunoda waonekwa uine mamiriro anogona kunge akabatana neasosososososia. Nyanzvi inogona kuongorora hutano hwako hwepfungwa uye chero zviratidzo zvinomuka.

Nyanzvi inogona zvakare kuziva anosognosia pakutanga. Kunyangwe diki diki maitiro maitiro anogona kuwanikwa nehunyanzvi.

Imwe nzira yakajairika yekuongorora ndiyo nzira ye "LEAP", inoitwa na:

• kuteerera kumunhu
• kunzwira tsitsi nemunhu wacho
• kubvumirana nemunhu wacho
• kubatana nemunhu wacho

Iyi nzira inobatsira kuvhura nhaurirano pakati pechiremba uye munhu ane anosognosia. Izvi zvinobvumidza munhu kuti akudziridze kuziva kweicho chinangwa chokwadi chemamiriro avo ezvinhu uye zvakare anzwisise kuti vanhu vakavakomberedza vanotsigira uye vanonzwisisa.

Chimwe chishandiso chinowanzo shandiswa chekuongorora ndicho Chiyero Chekuongorora Kusaziva kweMental Disorder (SUM-D). Uyu muedzo unoisa iyo pfungwa ye "njere" pane chakatarwa chinosanganisira:

• Kuziva. Iye munhu anoziva here kuti vane mamiriro? Vanoona zviratidzo zvemamiriro avo? Vanoziva here kuti panogona kuve nemhedzisiro mhedzisiro yemamiriro avo?
• Kunzwisisa. Iye munhu anoziva here kuti vanoda kurapwa?
• Kupiwa. Vanotenda here kuti zviratidzo zvavo zvinokonzerwa nehutano hwepfungwa?

Mhinduro dzeSUM-D dzemunhu dzinogona kuratidza kana munhu aine anosognosia.

Kuenderana nemamwe mamiriro

Mamiriro akajairika anosanganisirwa neasognosia anosanganisira:

• schizophrenia
• kuora mwoyo (kusanganisira Alzheimer's)
• bipolar kusagadzikana
• chikuru kushungurudzika kusagadzikana
• hemiplegia

Anosognosia yakanyanya kuwanda muschizophrenia. Pakati pevanhu vane schizophrenia vane imwe nzira yeasognosia.

Anosognosia inonyanya kukosha muhemiplegia. Mumwe munhu ane chirwere ichi anogona kusaziva kuti vane kukwana kana kuzere kuora mitezo kudivi rimwe remuviri wavo. Izvi ichokwadi kunyangwe pavanoona kuti mitezo yavo haifambi nemazvo.

Kurapa

Kutsvaga kurapwa kubva kuna chipangamazano kana chiremba wepfungwa munguva pfupi mushure mekuongororwa kwehutano hwepfungwa kunogona kubatsira zvakanyanya kune mumwe munhu ane anosognosia. Aya mamiriro anogona kunetsa kune mumwe munhu angave nehukama kunetseka neshamwari dzake, mhuri, kana kunyange vatinoshanda navo kana matambudziko ehutano nekuti ivo havazive mamiriro avo.

Kurapa kweasognosia kunogona kusiyana zvichienderana nechikonzero. Kurapa kwakajairika kunosanganisira zvinotevera:

Antipsychotic kurapa

Chiremba wako anogona kukurudzira mishonga inozivikanwa seantipsychotic kurapa zviratidzo zvemamiriro senge schizophrenia kana bipolar kusagadzikana. Mimwe mienzaniso yeantipsychotic iyo inogona kushandiswa inosanganisira:

• chlorpromazine (Thorazine)
• loxapine (Loxitane)
• clozapine (Clozaril)
• aripiprazole (Gonesa)

Antipsychotic haigare ichishanda nenzira imwechete kumunhu wega wega, saka mushonga wako uchagadzwa zvichienderana nezviratidzo zvako, hutano hwese, uye mhinduro kumushonga. Iwe ungatoda mhando dzakasiyana dzeantipsychotic muhupenyu hwako hwese sekugona kwako kwekuziva kana muviri wako uchipindura kumushonga zvakasiyana nekufamba kwenguva.

Kukurudzira kusimudzira kurapa (MET)

MET inoshandisa matekiniki kukurudzira mumwe munhu kuti achinje yavo pachezvake mufananidzo kuti agamuchire kuti vane mamiriro kana kuvakurudzira kuti vawane kurapwa kwemamiriro avo.

MET inowanzo kuve nekubatsira mumwe munhu kutarisa zviratidzo zvavo, maitiro, uye hukama zvakaringana. Izvi zvinowanzo tungamira mukuziva kuti chokwadi chinonongedzera kuvapo kwechimiro.

Tsigiro yemumwe munhu ane anosognosia

Heano mamwe mashoma emazano ekukubatsira iwe nevako vaunoda kurarama neasognosia:

• Usatonga. Rangarira kuti aya mamiriro ekurapa, kwete kuomesa musoro kana maitiro ekuzvikuvadza.
• Tsigira. Mamwe mazuva anogona kunge ari nani pane mamwe. Kunyangwe kana mumwe munhu akarasikirwa zvachose nemaonero emamiriro avo, ivo havasi kuzviita nemaune. Vanoda rutsigiro rwako kuti vave nechokwadi chekuti vanowana kurapwa uye vanoramba vakaenzana nemisangano nemishonga.
• Nyora zvinyorwa. Kuchengeta diary rakadzama reizvo zvinotaurwa nemunhu uye zvaanoita zvinogona kubatsira iwe kuumbiridza humbowo hwemamiriro acho. Izvi hazvingogone kubatsira mumwe munhu kuti azive kuti ane anosognosia asiwo kupa chiremba wako hwaro hwehurongwa hwekurapa.

Maonero

Maonero emamiriro ezvinhu anosanganisirwa neasognosia, senge schizophrenia, anogona kubatsira kutanga kurapwa, asi izvi hazvisi izvo nguva dzose, uye hapana mushonga weichi chiitiko.

Maitiro ekurapa senge nzira yeMET inogona kuwedzera hupenyu hwehupenyu zvakanyanya nekubatsira vanhu vane anosognosia kutarisa zviratidzo zvavo kubva pane chinangwa chinangwa. Izvi zvinogona kukonzeresa shanduko mukuona uye maitiro uye nekuona kuti vanoteedzera chirongwa chekurapa chechimiro chavo.