Iko Kuziva Kwekufunga Kunokanganisa Masarudzo Ako?
Zvemukati
- Chii chinonzi bias bias?
- Ndeapi marudzi akajairika ekuziva kusarura?
- Mutambi-mucherechedzi kusarura
- Kumisikidza kusarura
- Kucherekedza
- Kuwanika heuristic
- Chivimbiso chisarudzo
- Dunning-Kruger mhedzisiro
- Kubvumirana kwenhema
- Inoshanda kugadzikana
- Halo mhedzisiro
- Manyepo mhedzisiro
- Tarisiro yakasarudzika
- Kuzvisarudzira kusarudzika
- Kusarura kunonzwisisika sei kwauri?
- Iwe unogona kudzivisa kusaziva kwekusaziva?
- Chinokosha
Iwe unofanirwa kuita isina rusarura, zvine musoro sarudzo nezve chimwe chinhu chakakosha. Iwe unoita yako tsvagiridzo, nyora rondedzero yezvakanaka nezvayakaipira, kubvunza nyanzvi uye shamwari dzakavimbika. Kana yave nguva yekufunga, yako sarudzo ichave ine chinangwa here?
Pamwe kwete.
Izvi zvinodaro nekuti iwe uri kuongorora ruzivo uchishandisa yakaoma kunzwisisa muchina uyo wakagadzirisawo yega yega yehupenyu hwako zviitiko. Uye pamusoro pehupenyu hwako, semunhu wese wepanyika, iwe wakagadzira mashoma mashoma asinganzwisisike ekuziva. Iko kusarura kunokanganisa ruzivo rwaunoteerera, izvo zvaunorangarira nezve sarudzo dzekare, uye masosi api aunosarudza kuvimba nawo paunenge uchitsvaga zvaunogona kusarudza.
Chii chinonzi bias bias?
Kufungira zvisizvo kukanganisa pakufunga kwako kunoita kuti uturikire zvisirizvo ruzivo kubva munyika yakakukomberedza uye kusvika pamhedziso isiriyo. Nekuti uri mafashama neruzivo kubva kumamirioni ezvezviwanikwa mukati mezuva rese, uropi hwako hunogadzira masisitimu ehurongwa kusarudza kuti nderupi ruzivo rwunokodzera kutariswa kwako uye neruzivo rwupi rwakakosha zvakakwana kuchengetedza mundangariro. Izvo zvakare zvinogadzira mapfupi akafanirwa kutema pasi pane iyo nguva yaunotora kuti iwe ufambise ruzivo. Dambudziko nderekuti mapfupi uye masisitimu ehurongwa haana kugara aine chinangwa chakakwana nekuti dhizaini yavo yakasarudzika zvakasarudzika kuhupenyu hwako.
Ndeapi marudzi akajairika ekuziva kusarura?
Vanotsvagurudza vakanyora pamusoro pezana nemakumi masere nemashanu yekuziva kusarongeka. Heino pfupiso pfupiso yezvimwe zvakajairika zvinogona kukanganisa hupenyu hwako hwezuva nezuva:
Mutambi-mucherechedzi kusarura
Actor-observer bias musiyano uripo pakati pekutsanangura kwatinoita zviito zvevamwe uye nematsananguriro atinoita zvedu. Vanhu vanowanzo taura kuti mumwe munhu akaita chimwe chinhu nekuda kwehunhu hwavo kana chimwewo chinhu chemukati. Nekupesana, vanhu vanowanzo kupa zviito zvavo pachavo kune zvekunze zvinhu senge iwo mamiriro avaive panguva iyoyo.
Mune rimwe 2007, vaongorori vakaratidza mapoka maviri evanhu fananidzo yemotokari ichimhanya pamberi petiraki, ingangoita tsaona. Rimwe boka rakaona chiitiko ichi kubva pakuona kwemutyairi anofamba-famba, uye rimwe boka rakaona kuparara-padhuze kubva pakuona kwemumwe mutyairi. Vaya vakaona kuparara kubva mumaonero emutyairi (mutambi) akataura zvine hunyanzvi hwekufamba kupfuura boka raive nemuratidziro wemutyairi (wekucherechedza).
Kumisikidza kusarura
Kumisikidza rusaruro ndiyo tsika yekuvimba zvakanyanya neruzivo rwekutanga iwe rwaunodzidza kana iwe uchiongorora chimwe chinhu. Mune mamwe mazwi, izvo zvaunodzidza pakutanga kwekuferefeta kazhinji zvine simba zvakanyanya pakutonga kwako pane ruzivo rwaunodzidza gare gare.
Mune kumwe kuongorora, semuenzaniso, vaongorori vakapa mapoka maviri evatori vechikamu mune zvakanyorwa ruzivo rwekumashure nezvemunhu ari mumufananidzo. Vakabva vavabvunza kuti vatsanangure kuti vaifunga sei kuti vanhu vari mumifananidzo vaive vachinzwa. Vanhu vaiverenga zvakashata ruzivo rwekumashure vaida kupa manzwiro akashata, uye vanhu vanoverenga ruzivo rwekumashure rwakanangana nekutora manzwiro akanaka. Maonero avo ekutanga akakanganisa kugona kwavo kupinza manzwiro mune vamwe.
Kucherekedza
Kutarisisa kusarudzika kunogona kunge kwakashanduka muvanhu senzira yekupona. Kuti zvirarame, mhuka dzinofanirwa kunzvenga kana kunzvenga kutyisidzirwa. Pamamirioni emabhuru eruzivo ayo anokanganisa manzwiro zuva nezuva, vanhu vanofanirwa kuona iwo angave akakosha kune hutano hwavo, mufaro, uye kuchengetedzeka. Hunyanzvi hwekupona hwakanyanya hunogona kuve hwekusarura kana ukatanga kuisa pfungwa dzako kunyanya parudzi rumwe chete rweruzivo, nepo iwe uchizvidza mamwe marudzi eruzivo.
Mienzaniso inoshanda: Unombocherekedza kuona kwaunoita chikafu kwese kana iwe uine nzara kana kushambadzira kwechigadzirwa chevacheche kwese paunenge uchiedza kubata pamuviri Iko kusarangarira kunogona kuita kuti zviite kunge iwe wakakomberedzwa nezvinopfuura zvinowanzoitika zvinokurudzira, asi pamwe hausi. Iwe unenge uchingoziva. Kutarisisa kusarongeka kunogona kupa matambudziko kune vanhu vane, nekuti vanogona kugadzirisa zvakanyanya kutarisisa pazvinhu zvinoita sekutyisidzira, uye nekuregeredza ruzivo runogona kudzikamisa kutya kwavo.
Kuwanika heuristic
Kumwe kusarudzika kwakajairika ndeye tsika yekupa kwakanyanya kuvonga kune mazano anouya mupfungwa nyore. Kana iwe uchigona pakarepo kufunga nezve akati wandei chokwadi chinotsigira mutongo, ungangoda kufunga kuti kutonga kwakarurama.
Semuenzaniso, kana munhu akaona misoro yakati wandei nezvekurwiswa kweshark munzvimbo yemahombekombe, munhu iyeye anogona kuita rutendo rwekuti njodzi yekurwiswa kweshark yakakwira kupfuura zvazviri.
IAmerican Psychological Association inonongedza kuti kana ruzivo rukawanikwa padhuze newe, ungangozvirangarira. Ruzivo rwuri nyore kuwana mundangariro dzako runoratidzika kunge rwakavimbika.
Chivimbiso chisarudzo
Saizvozvowo, vanhu vanowanzo tsvaga uye kududzira ruzivo nenzira dzinosimbisa zvavanotenda kare. inoita kuti vanhu vafuratidze kana kushayisa ruzivo ruzivo runopesana nezvitendero zvavo. Iyi tsika inoita kunge yakanyanya kuwanda kupfuura nakare kose, nekuti vanhu vazhinji vanogamuchira nhau dzavo kubva kunhepfenyuro dzekutepfenyura dzinoteedzera "kufarira" uye kutsvaga, kukupa ruzivo kubva pane zvaunofarira zvaunofarira.
Dunning-Kruger mhedzisiro
Nyanzvi dzezvepfungwa dzinotsanangura tsananguro iyi sekusakwanisa kuona kushaikwa kwako kweunyanzvi munzvimbo. Kutsvagurudza kwakaratidza kuti vamwe vanhu vanoratidza chivimbo chepamusoro pamusoro pechinhu chavasina kunyatsoita. Uku kusarura kunowanikwa munzvimbo dzese dzakasiyana, kubva pakuvaraidzwa kusvika.
Kubvumirana kwenhema
Sezvo vanhu dzimwe nguva vanopfuurisa hunyanzvi hwavo, vanofungidzira pamusoro pekuti vamwe vanhu vanobvumirana sei nekutonga kwavo nekutendera maitiro avo. Vanhu vanowanzo funga kuti zvavanotenda nezviito zvavo zvakajairika, nepo mamwe maitiro evamwe vanhu akatsauka kana kujairika. Chimwe chinyorwa chinonakidza: dzidziso dzenhema dzekubvumirana dzinoonekwa kutenderera pasirese.
Inoshanda kugadzikana
Paunoona sando, ungangoiona sechishandiso chekurovera misoro yezvipikiri. Basa riya nderekuti sando dzakagadzirirwa kuzadzikisa, saka huropi hunonamira basa racho kushoko kana pikicha yesando. Asi kushanda kwakasimba hakungoshandi kune zvishandiso. Vanhu vanogona kukudziridza mhando yekushanda kunogadzikana neruremekedzo kune vamwe vanhu, kunyanya munzvimbo dzebasa. Hana = IT. Alex = kushambadzira.
Dambudziko nekushanda kwakasimba nderekuti rinogona kudzikisira kugona nekugadzirisa matambudziko. Imwe nzira iyo vaongorori vakawana kukunda kushanda kwakasimba kudzidzisa vanhu maitiro ekuona zvese chimiro chechinhu kana dambudziko.
Muna 2012, vatori vechikamu vakadzidziswa mumatanho-maviri maitiro anozivikanwa seakajairika zvikamu maitiro Nhanho yekutanga: nyora chinhu chechinhu (kana chinetso) zvikamu. Nhanho yechipiri: sunungura chikamu kubva mukushandiswa kwayo kunozivikanwa. Muenzaniso wekare ndeyekutyora kenduru muwakisi uye tambo. Tevere, sunungura tambo kubva pamashandiro ayo mukenduru, uchizvitsanangura panzvimbo tambo, iyo inovhura mikana mitsva yekushandisa kwayo. Vatori vechikamu vekudzidza vakashandisa nzira iyi vakagadzirisa makumi matanhatu neshanu muzana matambudziko kupfuura vanhu vasina kuishandisa.
Halo mhedzisiro
Kana iwe uri pasi pesimba reiyo halo mhedzisiro kusarudzika, yako yakajairika ficha yemunhu iri kuve isina kukodzera kuumbwa neiyo imwechete hunhu.
Imwe yehunhu hwakasimba kwazvo? Runako. Vanhu vaigara vachikwezva vanhu sevakangwara uye nehana kupfuura zvavanoita pachikoro zvinoratidza.
Manyepo mhedzisiro
Paunorangarira chiitiko, maonero ako anogona kuchinjwa kana iwe ukazogamuchira zvisirizvo nezve chiitiko. Mune mamwe mazwi, kana iwe ukadzidza chimwe chinhu chitsva nezve chiitiko chawaona, zvinogona kuchinja marangaririrwo acho, kunyangwe kana izvo zvaunoudzwa zvisina hukama kana zvisiri zvechokwadi.
Iyi fomu yekusarura ine zvirevo zvakakura kune chokwadi cheuchapupu hweuchapupu. Vatsvakurudzi vachangobva kuburitsa nzira inoshanda yekudzora kusarura uku. Kana zvapupu zvichidzidzira kudzokorora, kunyanya izvo zvinotarisa pasimba rekutonga kwavo uye ndangariro, zvisirizvo mhedzisiro mhedzisiro inoderera, uye vanowanzo kurangarira zviitiko zvakanyanya.
Tarisiro yakasarudzika
Kusarudzira tariro kunogona kuita kuti utende kuti haukwanisi kusangana nematambudziko kupfuura vamwe vanhu, uyezve mukana wekubudirira. vaona kuti kunyangwe vanhu vari kufanotaura nezvehupfumi hwavo hweramangwana, hukama, kana hutano, vanowanzo fungidzira kubudirira uye vanokoshesa mukana wezviitiko zvakaipa. Izvi zvinodaro nekuti isu tinosarudzika kusimudzira zvatinotenda, tichiwedzera gadziriso kana chimwe chinhu chikabuda zvakanaka asi kwete kazhinji kana zvinhu zvikashata.
Kuzvisarudzira kusarudzika
Kana chimwe chinhu chikatadza kufamba muhupenyu hwako, unogona kuve nekatsika kekupa mhosva rekunze simba rekukonzera. Asi kana chimwe chinhu chikatadza kupinda mukati mumwe munhu hupenyu, unogona kushamisika kuti munhu iyeye aive neimwe nzira yekupomera, kana chimiro chemukati kana kukanganisa kwakakonzera dambudziko ravo. Nenzira imwecheteyo, kuzvisarudzira kungakonzera kuti iwe utengese yako yemukati hunhu kana maitiro kana chimwe chinhu chakanaka chikauya kwauri.
Kusarura kunonzwisisika sei kwauri?
Kufunga kwakasarudzika kunogona kukanganisa hunyanzvi hwako hwekuita sarudzo, kudzikamisa kugona kwako kugadzirisa matambudziko, kukanganisa basa rako kubudirira, kukuvadza kuvimbika kwezviyeuchidzo zvako, kupokana nekugona kwako kupindura panguva dzematambudziko, kuwedzera kushushikana uye kushushikana, uye kukanganisa hukama hwako.
Iwe unogona kudzivisa kusaziva kwekusaziva?
Zvichida kwete. Pfungwa dzevanhu dzinotsvaga kugona, izvo zvinoreva kuti kuzhinji kwekufunga kwatinoshandisa kuita kwedu kwezuva nezuva kwekutora sarudzo kunovimba neanenge otomatiki kugadzirisa. Asi funga isu unokwanisa ita zvirinani pakuziva mamiriro ezvinhu ayo mabatiro edu anogona kushanda uye kutora matanho ekuzvizarura nekuzvigadzirisa. Heano maitiro ekuderedza mhedzisiro yekusarura:
- Dzidza. Kudzidza kugona kusaziva kunogona kukubatsira kuti uzvione muhupenyu hwako uye kuzvidzivirira kana uchinge wazviparadzanisa nazvo.
- Mubvunzo. Kana iwe uri mumamiriro ezvinhu apo iwe uchiziva kuti iwe unogona kunge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchinge uchitarisa.
- Batira pamwe. Unganidza boka rakasiyana revatsigiri vane nzvimbo dzakasiyana dzehunyanzvi uye ruzivo rwehupenyu kuti vakubatsire kufunga nezve mikana iwe yaungatarisira.
- Ramba uri bofu. Kuti udzikise mikana yekuti iwe uchafurirwa nehunhu, rudzi, kana zvimwe zvinofungidzirwa zviri nyore, zvichengetedze iwe nevamwe kubva mukuwana ruzivo pazvinhu izvi.
- Shandisa zvinyorwa, zvinyorwa, uye zvimwe zviyero zvechinangwa. Vanogona kukubatsira iwe kutarisa pazvinhu zvinoenderana uye nekudzora mukana wekuti uchafurirwa neasina basa.
Chinokosha
Kufunga kwakasarudzika zvikanganiso mukufunga kwako izvo zvinogona kukutungamira kuti uwane mhedziso dzisina kukodzera. Zvinogona kukuvadza nekuti zvinokonzeresa kuti utarise zvakanyanya kune mamwe marudzi eruzivo uchitarisa mamwe marudzi.
Zvichida hazviite kufunga kuti iwe unogona kubvisa kusarura kwekuziva, asi iwe unogona kunatsiridza kugona kwako kuona mamiriro ezvinhu auchange uchinetseka kwavari. Nekudzidza zvakawanda nezve mashandiro avo, kunonoka kuita kwako kuita sarudzo, kubatana nevamwe, uye kushandisa zvinongedzo zvinyorwa uye maitiro, unogona kudzikisa mikana yekuziva kusarura kuchakutsausa.