COPD uye Kukwirira Kwakakwirira

Zvemukati

• Chii chinonzi kukwirira kwakakwirira?
• Chii chinonzi kukwirwa?
• Nguva yekutaura nachiremba wako
• Vanogona here vanhu vane COPD kuenda kunzvimbo dzakakwira-dzakakwirira?

Mhedziso

Chisingaperi obstructive pulmonary chirwere (COPD), rudzi rwechirwere chemapapu chinoita kuti zvive zvakaoma kufema. Mamiriro acho anowanzo kukonzerwa nekuratidzwa kwenguva yakareba kune mapapu anogumbura, seutsi hwefodya kana kusvibiswa kwemhepo.

Vanhu vane COPD vanowanzo kuve nekufema kwekufema, kufema, uye kukosora.

Kana uine COPD uye unakidzwa nekufamba, saka unogona kunge uchitoziva kuti kukwirira kwakakwirira kunogona kuita kuti zviratidzo zveCOPD zviwedzere. Pakukwirira kwakakwirira, muviri wako unofanirwa kushanda nesimba kuti utore huwandu hwakaenzana hweoksijeni sezvainoita pakukwira padyo padanho regungwa.

Izvi zvinokanganisa mapapu ako uye zvinoita kuti zvive zvakaoma kufema. Kufema kunzvimbo dzakakwirira kungave kwakanyanya kuoma kana iwe uine COPD pamwe neimwe mamiriro, sekukwira kweropa, chirwere chemwoyo, kana chirwere cheshuga.

Kufumurwa kumamiriro ekukwirira kwenzvimbo kweanopfuura mazuva akati wandei kunogona kukanganisa moyo neitsvo.

Zvichienderana nekuomarara kwezviratidzo zvako zveCOPD, ungangoda kuwedzera kufema kwako neoksijeni pakukwirira kwakakwirira, kunyanya pamusoro pemamita zviuru zvishanu. Izvi zvinogona kubatsira kudzivirira kushaya oxygen.

Iyo yakajairwa mweya kumanikidza pabhizimusi ndege yendege yakaenzana nemamirioni mashanu kusvika zviuru zvisere pamusoro pegungwa. Kana iwe uchida kuunza yekuwedzera okisijeni mubhodhi, iwe uchafanirwa kuita kuronga nendege usati waenda.

Chii chinonzi kukwirira kwakakwirira?

Mhepo iri kumatunhu akakwirira inotonhora, isina kuomarara, uye ine mamorekuru mashoma eoksijeni. Izvi zvinoreva kuti iwe unofanirwa kutora mweya wakawanda kuti uwane huwandu hwakaenzana hweoksijeni sezvaungaita kunzvimbo dzakaderera. Iyo yakakwira kukwirira, iko kunowedzera kuoma kufema kunova.

Sekureva kweCleveland Clinic, nzvimbo dzakakwirira pamusoro pegungwa dzakakamurwa seinotevera:

• kukwirira kwakakwirira: 8,000 kusvika 12,000 tsoka (2,438 kusvika 3,658 metres)
• kukwirira kwakakwirira kwazvo: 12,000 kusvika 18,000 tsoka (3,658 metres kusvika 5,486 metres)
• kukwirira kwakanyanya: kwakakura kupfuura 18,000 tsoka kana 5,486 metres

Chii chinonzi kukwirwa?

Kurwara kwakasimba kwemakomo, inozivikanwawo sekurwara kwekukwirira, kunogona kukura panguva yekugadzirisa kune shanduko yemhando yemhepo pakukwirira kwakakwirira. Inowanzoitika pamamita zviuru zvisere, kana 2,438 metres, pamusoro pegungwa.

Kureba kwekurwara kunogona kukanganisa vanhu vasina COPD, asi inogona kuve yakanyanya kuomarara kune vanhu vane COPD kana imwe mhando yemapapu mamiriro. Vanhu vari kushanda nesimba panyama vanogonawo kusangana nehurefu hwekurwara.

Kureba kwekurwara kunogona kuva munyoro kusvika wakakomba. Zviratidzo zvaro zvekutanga zvinogona kusanganisira:

• mweya wekufema
• dzungu
• kuneta
• musoro wakareruka
• musoro
• kusvotwa
• kurutsa
• kukurumidza kupomba kana kurova kwemoyo

Kana vanhu vane chirwere chekukwirira vakagara pakakwirira, zviratidzo zvinogona kuve zvakanyanya uye zvinokanganisa mapapu, moyo, uye huta hurongwa. Kana izvi zvikaitika, zviratidzo zvinogona kusanganisira:

• kuvhiringidzika
• kuzara
• kukosora
• kuomesa pachipfuva
• kuderera kuziva
• kucheneruka kana kushanduka kweganda nekuda kwekushaya oxygen

Pasina yekuwedzera okisijeni, kukwirisa kurwara kunogona kutungamira kune njodzi mamiriro, senge yakakwira-kukwirisa cerebral edema (HACE) kana yakakwirira-kukwirira pulmonary edema (HAPE).

HACE inokonzereswa kana mvura yakawandisa ichiwanda mumapapu, nepo HAPE inogona kukura nekuda kwekuwedzera kwemvura kana kuzvimba muuropi.

Vanhu vane COPD vanofanirwa kugara vachiunza yekuwedzera okisijeni navo panguva refu dzendege nendege kumakomo. Izvi zvinogona kubatsira kudzivirira kurwara kwekukwirira kubva mukukudziridza uye chengetedza zviratidzo zveCOPD kubva pakuva zvakanyanya.

Nguva yekutaura nachiremba wako

Usati waenda, zvakakosha kusangana nachiremba wako kuti mutaure kuti rwendo rwenyu rungakanganisa sei zviratidzo zveCOPD. Chiremba wako anogona kuwedzera kutsanangura kukwirira kwekurwara, kuti zvingakanganisa sei kufema kwako, uye kuti ungave wakagadzirira sei zviri nani.

Vanogona kukuudza kuti utore mimwe mishonga kana kuunza okisijeni yekuwedzera paunenge uchifamba.

Kana iwe uchinetsekana nemaitiro ako eCOPD zviratidzo zvingawedzeredzwa nemamiriro ekumusoro-soro, bvunza chiremba wako kuti aite yakakwira-kukwirira hypoxia kuyera. Iyi bvunzo ichaongorora kufema kwako pamazinga eoksijeni ayo akafananidzwa kuti afanane neaya ari kumatunhu akakwirira.

Vanogona here vanhu vane COPD kuenda kunzvimbo dzakakwira-dzakakwirira?

Muzhinji, zvakanakira vanhu vane COPD kuti vagare mumaguta kana mataundi ari padyo negungwa. Mhepo inova yakatetepa pakakwirira, zvichiita kuti zvive zvakaoma kufema. Izvi zvinonyanya kuitika kune vanhu vane COPD.

Ivo vanofanirwa kuyedza zvakanyanya kuti vawane mweya wakakwana mumapapu avo, ayo anogona kumanikidza mapapu uye kutungamira kune mamwe mamiriro ehutano nekufamba kwenguva.

Vanachiremba vanowanzo kuraira pamusoro pekuenda kunzvimbo dzakakwirira-dzakakwirira. Zvinowanzoreva kuderedzwa kwehupenyu hwevanhu vane COPD. Asi mhedzisiro yekukwira kwakakwirira pane zviratidzo zveCOPD zvinogona kusiyana kubva pamunhu kuenda kumunhu.

Taura nachiremba wako kana iwe uchifunga kutamira zvachose kuguta kana taundi pakakwirira. Iwe unogona kukurukura njodzi dzekufamba kwakadaro uye kukanganisa kwaungave nako pane ako COPD zviratidzo.