Kushungurudzika Kwemangwanani: Chii Chaicho uye Maitiro Ekuchirapa

Zvemukati

• Zvinokonzera kushushikana kwemangwanani
• Zviratidzo zvekushungurudzika kwemangwanani
• Kuongorora kushushikana kwemangwanani
• Kurapa kwekushungurudzika kwemangwanani
• Mishonga
• Taura kurapa
• Chiedza kurapwa
• Electroconvulsive Therapy (ECT)
• Zvaunogona kuita
• Taura nachiremba wako

Isu tinosanganisira zvigadzirwa zvatinofunga zvinobatsira kuvaverengi vedu. Kana iwe ukatenga kuburikidza nehukama pane ino peji, isu tinogona kuwana diki komisheni. Heano maitiro edu.

Chii chinonzi kushushikana kwemangwanani?

Kushungurudzika kwemangwanani chiratidzo chinoonekwa nevamwe vanhu vane hombe kushungurudzika kusagadzikana. Nekushungurudzika kwemangwanani, unogona kuve uine zvakanyanya kuora mwoyo zviratidzo mangwanani kupfuura masikati kana manheru. Zviratidzo izvi zvinogona kusanganisira kusuwa kwakanyanya, kushungurudzika, kutsamwa, uye kuneta.

Kushungurudzika kwemangwanani kunozivikanwawo sekushanduka kwekuchinja kwezviratidzo zvekuora mwoyo kana kushanduka kwemamiriro ekuchinja. Izvo zvakasiyana neyemwaka affective kusagadzikana, iyo inoenderana neshanduko mumwaka. Nyanzvi dzaimboona kushushikana kwemangwanani sekiriniki kuongororwa pachayo, asi ikozvino vanozviona seimwe yeanogona kunge ari zviratidzo zvekuora mwoyo.

Zvinokonzera kushushikana kwemangwanani

Chidzidzo chegore ra2013 chakawana kuti vanhu vane kushushikana kazhinji vakavhiringidza zviyero zve circadian. Iko kukanganisa ndiko kwechimwe chezvikonzero zvikuru zvekushushikana kwemangwanani.

Mumuviri wako unomhanya pa24-awa yemukati wachi iyo inoita kuti iwe unzwe kurara husiku uyezve wakamuka uye wakangwarira mukati mezuva. Izvi zvakasikwa zvekurara-kumuka kutenderera kunozivikanwa seye circadian mutinhimira.

Iyo circadian mutinhimira, kana yechisikigo yemuviri wachi, inodzora zvese kubva pakurova kwemoyo kusvika kune tembiricha yemuviri. Inobatawo simba, kufunga, kusvinura, uye manzwiro. Aya madhimoni ezuva nezuva anokubatsira kuti urambe wakadzikama uye kugara uine hutano hwakanaka.

Mitinhimira yemamwe mahormone, akadai secortisol uye melatonin, anobatsira muviri wako kugadzirira zvimwe zviitiko. Semuenzaniso, muviri wako unoita cortisol panobuda zuva. Iyi hormone inokupa simba kuitira kuti ugone kushingaira uye wakangwarira mukati mezuva. Kana zuva rovira, muviri wako unoburitsa melatonin. Hormone iyo inoita kuti ubate hope.

Kana izvi zvirahwe zvikanganiswa, muviri wako unotanga kugadzira mahormone panguva isiriyo yezuva. Izvi zvinogona kuve nemhedzisiro yakaipa pahutano hwako hwepanyama uye kugadzikana kwepamoyo. Semuenzaniso, kana muviri wako ukaita melatonin masikati, unogona kunzwa kuneta uye kushatirwa.

Zviratidzo zvekushungurudzika kwemangwanani

Vanhu vane kushushikana kwemangwanani vanowanzove nezviratidzo zvakakomba mangwanani, senge kunzwa kwekusuwa uye kusviba. Zvisinei, vanonzwa zviri nani sezvo zuva rinoramba richienda. Zviratidzo zvinogona kusanganisira:

• kunetseka kumuka uye kumuka pamubhedha mangwanani
• kushomeka kwakasimba kwesimba paunotanga zuva rako
• kunetseka kutarisana nemabasa akareruka, sekugeza kana kugadzira kofi
• kunonoka kushanda kwepanyama kana kwekuziva ("kufunga kuburikidza nemhute")
• kusateerera kana kushaya pfungwa
• kushushikana kwakanyanya kana kushungurudzika
• kusava nehanya kwezviitiko kamwe-zvinonakidza
• kunzwa kwekusaziva
• shanduko mune chishuwo (kazhinji kudya zvakanyanya kana kushoma pane zvakajairwa)
• hypersomnia (kurara kwenguva yakareba kupfuura zvakajairwa)

Kuongorora kushushikana kwemangwanani

Nekuti kushushikana kwemangwanani hakusi kuongororwa kwakasiyana kubva mukuora mwoyo, haina maitiro ayo ekuongorora. Izvi zvinoreva kuti hapana zviratidzo zvakasimbiswa izvo chiremba wako achatsvaga kuti aone kana iwe unayo. Nekudaro, kuti uone kana iwe uine kushushikana kwemangwanani, chiremba wako kana murapi achakubvunza nezve ako marara maitiro uye manzwiro anochinja zuva rese. Vanogona kukubvunza mibvunzo yakadai seiyi:

• Zviratidzo zvako zvinowanzo nyanyisa mangwanani kana manheru?
• Iwe unonetseka here kumuka pamubhedha kana kutanga mangwanani?
• Ko iwe mamoods ako anochinja zvakanyanya mukati mezuva?
• Iwe unonetseka kuisa pfungwa kupfuura zvakajairwa here?
• Iwe unowana mufaro mune izvo zviitiko zvaunowanzo kufarira here?
• Maitiro ako ezuva nezuva akachinja nguva pfupi yadarika here?
• Chii, kana chiripo, chinovandudza manzwiro ako?

Kurapa kwekushungurudzika kwemangwanani

Heano mamwe marapiro anogona kubatsira kudzikisira kushushikana kwemangwanani.

Mishonga

Kusiyana nezvimwe zviratidzo zvekuora mwoyo, kusuruvara kwemangwanani hakupinduri musarudzo serotonin reuptake inhibitors (SSRIs). SSRIs inowanzo gadzirirwa antidepressants iyo inogona kubatsira kudzikamisa zviratidzo zvekutambudzika kukuru.

Zvisinei, serotonin-norepinephrine reuptake inhibitors (SNRIs) yakadai se venlafaxine (Effexor) inogona kubatsira vanhu vane kushushikana kwemangwanani.

Taura kurapa

Taura marapirwo - senge kurapa kwevamwe, kugona kurapa maitiro, uye kurapwa kwepfungwa - zvinogona zvakare kubata kushushikana kwemangwanani.Mishonga uye yekurapa yekurapa zvinonyanya kushanda kana zvabatanidzwa.

Aya marapirwo anogona kukubatsira kugadzirisa chero nyaya dzinogona kukonzera kushungurudzika kwako uye kuita kuti zviratidzo zvako zviwedzere. Nyaya dzinogona kusanganisira kukakavadzana muhukama hwepabonde, matambudziko kubasa, kana mafungiro asina kunaka.

Chiedza kurapwa

Chiedza kurapwa, inozivikanwawo seyakajeka mwenje kurapa kana phototherapy, inogona zvakare kubatsira kubata vanhu vane kushushikana kwemangwanani. Nemhando iyi yekurapa, unogara kana kushanda padhuze neyakareruka kurapa bhokisi. Bhokisi rinoburitsa mwenje unopenya unoteedzera mwenje wekunze kwekunze.

Kuiswa pachiedza kunotendwa kunokanganisa makemikari ehuropi akabatana nemanzwiro. Kunyangwe zvichizivikanwa kazhinji sekurapa kwemwaka unokanganisa kusagadzikana, vamwe vanhu vane kushushikana vanogona kuwana nzira iyi ichibatsira.

Electroconvulsive Therapy (ECT)

ECT inogona zvakare kuve inoshanda kurapwa. Nemaitiro aya, magetsi emagetsi anopfuudzwa kuburikidza nehuropi kuti aite zvine mutsindo kubatwa. Iyo yekurapa inoita kunge inokonzeresa shanduko muhuropi chemistry iyo inogona kudzosera zviratidzo zvekuora mwoyo.

ECT kurapwa kwakachengeteka kunoitwa pasi peanesthesia, zvinoreva kuti wakarara panguva yekuita. Magetsi emagetsi anopiwa munzvimbo inodzorwa kuti awane mhedzisiro ine njodzi shoma dzinogona kuitika.

Zvaunogona kuita

Pamusoro pekurapwa uku, kuita madiki mashifts muhope dzako maitiro kunogona kubatsira. Shanduko idzi dzinogona kubatsira kuenzanisa yako yekurara / yekumhanya kutenderera nemuviri wako wachi uye kudzikisira zviratidzo zvako zvekusuwa kwemangwanani. Edza:

• kuenda kunorara uye kumuka panguva imwechete mazuva ese
• kudya chikafu nguva dzese
• kurega kutora nguva refu
• kugadzira nharaunda inokurudzira kurara, senge yerima, yakanyarara, inotonhorera kamuri
• kudzivisa zvinhu zvinogona kudzivirira kurara kwakanaka kwehusiku, senge caffeine, doro, uye fodya
• kurovedza muviri kazhinji, asi uchidzivirira kurovedza muviri kwakanyanya kwemaawa mana usati warara

Kutora nhanho idzi kunogona kubatsira kudzikamisa yako circadian mutinhimira kuitira kuti muviri wako ugadzire akakodzera mahormone panguva chaiyo. Uye izvo zvinofanirwa kubatsira kunatsiridza manzwiro ako uye zvimwe zviratidzo.

Taura nachiremba wako

Kufanana nezvimwe zviratidzo zvekushushikana, kushushikana mangwanani kunogona kurapwa. Kana iwe uchifunga kuti une kushushikana kwemangwanani, taura nachiremba wako. Vanogona kutaura newe nezve zviratidzo zvako uye vachikurudzira chirongwa chekurapwa kuti chikubatsire.