Denda: chii, nei zvichiitika uye zvekuita

Zvemukati

• Zvokuita panguva yedenda
• Madenda makuru
• Chii chinofarira kubuda kwematenda?

Iyo denda inogona kutsanangurwa semamiriro ezvinhu umo chirwere chinotapukira chinopararira nekukurumidza uye chisingadzoreke kunzvimbo dzinoverengeka, chinosvika pakuenzana kwepasirese, ndiko kuti, hachina kungobvumirwa kuguta rimwe chete, dunhu kana kondinendi.

Zvirwere zvehutachiona zvinotapukira, zvine nyore kutapurirana, zvinotapukira zvikuru uye zvinokurumidza kupararira.

Zvokuita panguva yedenda

Munguva yedenda zvinofanirwa kuwedzeredza kuchengetwa kwaitove kuchishandiswa zuva nezuva, izvi imhaka yekuti mudenda huwandu hwevanhu vane hutachiona hwakanyanya zvakanyanya, izvo zvinofarira kupararira. Nekudaro, zvakakosha kuti usabatane nevanhu vanorwara kana vanoratidza zviratidzo kana zviratidzo zvinoratidza chirwere chinotapukira, pfeka masiki akakodzera kudzivirira kusangana nehutachiona, kuvhara muromo nemhino kana uchikosora kana kuhotsira uye kudzivirira kubata maziso. mhino nemiromo.

Uye zvakare, zvakakosha kuti ugeze maoko ako nguva dzose kudzivirira kutapukirwa uye hutachiona kubva kune vamwe vanhu, nekuti maoko ako ndiyo nzira iri nyore kwazvo yekuwana nekutapurira zvirwere.

Izvo zvakakoshawo kuti uzive nezvekurudziro yevakuru vehutano, kudzivirira kufamba uye kugara mukati memba uye nevanhu vazhinji mukati mehosha, nekuti mune izvi zviitiko pane mukana mukuru wekutapurirana chirwere.

Madenda makuru

Denda razvino kwazvo rakaitika muna2009 uye raikonzerwa nekupararira nekukurumidza pakati pevanhu nemakondinendi ehutachiona hweH1N1, iyo yakazozivikanwa sehutachiona A hutachiona kana huturu hwehuturu hwehuturu. Ichi chirwere chakatanga muMexico, asi chakakurumidza kuwedzerwa kuEurope, South America, Central America, Africa neAsia. Nekudaro, iyo World Health Organisation (WHO) yakaritsanangura sedenda nekuda kwekuvapo kwehutachiona hwefuruwenza kumakondinendi ese nekukurumidza, kukura uye systemic nzira. Fluenza isati yaitika, furuwenza yeSpain yakaitika muna 1968 izvo zvakatungamira kurufu rwevanhu vangangosvika miriyoni imwe.

Pamusoro pefuruwenza, AIDS yakarongerwa sedenda kubvira 1982, sezvo hutachiona hunokonzera chirwere ichi hwakakwanisa kupararira zviri nyore uye nekukurumidza zvakanyanya pakati pevanhu. Kunyangwe hazvo nyaya dzacho parizvino dzisingakure pamwero wakaenzana newaimboita, World Health Organisation ichiri kuona AIDS sedenda, nekuti chirwere chinotapukira chinogona kupararira nyore.

Chimwe chirwere chinotapukira chaionekwa sehosha yaive korera, iyo yaive inokonzeresa zvikamu zvisere zvematenda, yekupedzisira ichitaurwa muna 1961 kutanga muIndonesia ichipararira kukondinendi yeAsia.

Parizvino, Zika, Ebola, Dengue neChikungunya dzinoonekwa sezvirwere zvinogara zviripo uye dzakadzidzwa nekuda kwesimba radzo nekuda kwekureruka kwekutapurirana.

Nzwisisa zvinogara zviripo uye kuti ungazvidzivirire sei.

Chii chinofarira kubuda kwematenda?

Chimwe chezvinhu chinonyanya kufarira denda nhasi ndiko kusununguka kwekufambisa vanhu kubva kune imwe nzvimbo kuenda kune imwe munguva pfupi, zvichirerutsa kuti mumiririri anotapukira anogonawo kuendeswa kune imwe nzvimbo uye nokudaro kukwanisa kutapurira vamwe vanhu.

Pamusoro pezvo, vanhu kazhinji havazive kuti vari kurwara nekuti havaratidze zviratidzo zvehutachiona, uye havana hanya nehutsanana, izvo zvinogona zvakare kufarira kutapurirana uye hutachiona pakati pevanhu vazhinji.

Zvakakosha kuti denda rionekwe nekukurumidza kuitira kuti matanho anodiwa atorwe kudzivirira hutachiona pakati pevanhu uye kudzivirira kupararira kwechirwere chinotapukira.