Kukuvara kwemusoro - rubatsiro rwekutanga

Kukuvara kwemusoro chero kushungurudzika kune ganda remusoro, dehenya, kana huropi. Kukuvara kwacho kunogona kungova bhuru diki padehenya kana kukuvara kwakakomba kwehuropi.

Kukuvara kwemusoro kunogona kuvharwa kana kuvhurika (kupinda mukati).

• Kukuvara kwemusoro kwakavharwa kunoreva kuti iwe wakarohwa zvakaomarara mumusoro kubva pakurova chinhu, asi chinhu hachina kutyora dehenya.
• Kuvhurika, kana kupinda mukati, kukuvara mumusoro zvinoreva kuti wakarohwa nechinhu chakatyora dehenya chikapinda muuropi. Izvi zvinonyanya kuitika kana iwe uchifamba nekumhanya kwakanyanya, senge kupfuura nepahwindo remhepo panguva yetsaona yemotokari. Zvinogona zvakare kuitika kubva pfuti kusvika kumusoro.

Kukuvara kwemusoro kunosanganisira:

• Mhedziso, mune iyo uropi inozununguswa, ndiyo yakajairika mhando yekukuvara kwehuropi kukuvara.
• Maronda eganda.
• Dehenya rinotsemuka.

Kukuvara kwemusoro kunogona kukonzera kubuda ropa:

• Mune matinji ehuropi
• Mumatanho akakomberedza huropi (subarachnoid hemorrhage, subdural hematoma, extradural hematoma)

Kukuvara kwemusoro ndicho chikonzero chakajairika chekushanyirwa kwekamuri rekukurumidzira. Huwandu hukuru hwevanhu vanotambura kukuvara mumusoro vana. Inoshungurudza huropi kukuvara (TBI) inoverengerwa anopfuura 1 mu6 ekukuvara-ane hukama nekukuvara kuchipatara gore rega.

Zvinowanzoitika zvikonzero zvekukuvara kwemusoro zvinosanganisira:

• Tsaona kumba, kubasa, panze, kana kutamba mitambo
• Kuwa
• Kurohwa
• Tsaona dzemumigwagwa

Mazhinji ekukuvara aya madiki nekuti dehenya rinodzivirira uropi. Kumwe kukuvara kwakanyanya zvekuti kunoda kugara muchipatara.

Kukuvara kwemusoro kunogona kukonzera kubuda ropa mukati mehuropi matinji uye zvidimbu zvakakomberedza huropi (subarachnoid hemorrhage, subdural hematoma, epidural hematoma).

Zviratidzo zvekukuvara kwemusoro zvinogona kuitika ipapo kana zvinogona kukura zvishoma nezvishoma kwemaawa akati wandei kana mazuva. Kunyangwe kana dehenya risina kutsemuka, huropi hunogona kurova mukati mehenya uye kupwanywa. Musoro unogona kutaridzika zvakanaka, asi matambudziko anogona kukonzerwa nekubuda ropa kana kuzvimba mukati mehenya.

Mutsara wepelinha zvakare unogona kukuvadzwa kubva kudonha kubva pakukwirira kwakakosha kana kubviswa kubva mumotokari.

Kumwe kukuvara kwemusoro kunokonzera shanduko mukushanda kwehuropi. Uku ndiko kunonzi kukuvara kwepfungwa kunotyisa. Mhedzisiro kukuvara kunorwadza kwehuropi. Zviratidzo zvekupokana zvinogona kubva pane zvinyoro kusvika kune zvakanyanya.

Kudzidza kuziva kukuvara kwemusoro kwakakomba uye kupa rubatsiro rwekutanga rwekutanga kunogona kuponesa hupenyu hwemumwe munhu. Nezvekuenzanisira kusvika mukukuvara kwakanyanya mumusoro, FONA 911 RUDZI KURE.

Tora rubatsiro rwechiremba ipapo kana munhu wacho:

• Anova nehope zvakanyanya
• Inoita zvisina kujairika, kana ine kutaura kusinganzwisisike
• Inoita musoro wakakomba kana mutsipa wakaomarara
• Ine pfari
• Ine vadzidzi (iyo yakasviba yepakati chikamu cheziso) yemasaizi asina kuenzana
• Haikwanise kufambisa ruoko kana gumbo
• Anorasikirwa nehana, kunyangwe pfupi
• Anorutsa kanopfuura kamwe chete

Wobva watora nhanho dzinotevera:

1. Tarisa mweya wemunhu, kufema, uye kutenderera. Kana zvichidikanwa, tanga kununura kufema uye CPR.
2. Kana kufema kwemunhu uye kurova kwemoyo zvakajairika, asi munhu wacho asina chaanoziva, bata sekunge pane kukuvara kwemuzongoza. Dzikamisa musoro nemutsipa nekuisa maoko ako kumativi ese emusoro wemunhu. Chengetedza musoro uchienderana nemuzongoza uye kudzivirira kufamba. Mirira rubatsiro rwechiremba.
3. Misa chero kubuda ropa nekutsimbirira mucheka wakachena pachironda. Kana kukuvara kwakakomba, chenjera kuti usafambisa musoro wemunhu. Kana ropa rakanyorova nemucheka, usabvisa. Isa rimwe jira pamusoro pekutanga.
4. Kana iwe uchifungidzira kutsemuka kwedehenya, usashandise kumanikidza kwakananga kunzvimbo yekubuda ropa, uye usabvise marara kubva paronda. Vhara ronda racho neyakaomeswa gauze kupfeka.
5. Kana munhu achirutsa, kudzivirira kudzipwa, kumonera musoro wemunhu, mutsipa, uye muviri sechikamu chimwe kudivi ravo. Izvi zvichiri kudzivirira musana, waunofanirwa kugara uchifunga kuti wakakuvara mune yekukuvara kwemusoro. Vana vanowanzorutsa kamwechete mushure mekukuvara kwemusoro. Izvi zvinogona kunge zvisiri dambudziko, asi danai chiremba kuti muwedzere kutungamirirwa.
6. Isa mazaya echando kunzvimbo dzakazvimba (vhara chando mune tauro kuti irege kubata zvakananga ganda).

Tevera matanho aya:

• Usashambidze ronda remusoro rakadzika kana kubuda ropa zvakanyanya.
• Usabvisa chero chinhu chinonamira kunze kweronda.
• Usatamise munhu wacho kunze kwekunge zvakakodzera.
• Usazununguse munhu kana achiratidza kunge akapererwa.
• Usabvisa ngowani kana uchifungidzira kukuvara kwakakomba mumusoro.
• Usatore mwana akadonha aine chero chiratidzo chekukuvara mumusoro.
• Usanwa doro mumaawa makumi mana nemasere kubva mukukuvara kwakakomba mumusoro.

Kukuvara kwakakomba mumusoro kunosanganisira kubuda ropa kana kukuvara kwehuropi kunofanirwa kurapwa muchipatara.

Zvekukuvara musoro zvakapfava, hapana kurapwa kunogona kudikanwa. Nekudaro, fonera zano rekurapa uye utarise zviratidzo zvekukuvara kwemusoro, izvo zvinogona kuratidza gare gare.

Wako wekuchengeta hutano anotsanangudza zvaunotarisira, maitiro ekugadzirisa chero marwadzo emusoro, maitiro ekurapa zvimwe zviratidzo, nguva yekudzokera kumitambo, chikoro, basa, uye zvimwe zviitiko, uye zviratidzo kana zviratidzo zvekushushikana nazvo.

• Vana vanozoda kutariswa uye nekuita zviitiko shanduko.
• Vakuru vanodawo kucherechedzwa padyo uye zviitiko zvekuchinja.

Vose vakuru nevana vanofanira kutevera mirairo yemupi wemupi pamusoro pekuti zvichakwanisika riini kudzokera kumitambo.

Fonera 911 ipapo kana:

• Kune musoro wakakomba kana kumeso kubuda ropa.
• Munhu wacho akavhiringidzika, akaneta, kana kuti haana chaanoziva.
• Munhu anomira kufema.
• Iwe unofungidzira kukuvara kwakakomba kwemusoro kana kwemutsipa, kana munhu wacho anovandudza chero zviratidzo kana zviratidzo zvekukuvara kwakakomba kwemusoro.

Haasi ese kukuvara kwemusoro kunogona kudzivirirwa. Aya anotevera matanho ari nyore anogona kubatsira kuchengetedza iwe nemwana wako kuchengeteka:

• Nguva dzose shandisa midziyo yekuchengetedza panguva yezviitiko zvinogona kukonzera kukuvara kwemusoro. Izvi zvinosanganisira mabhandi epachigaro, bhasikoro kana ngowani dzemudhudhudhu, uye ngowani dzakaomarara.
• Dzidza uye uteedzere ekuchengetedza mabhasikoro.
• Usanwa uye kutyaira, uye usazvibvumidze kutungamirirwa nemunhu waunoziva kana kufungidzira kuti anga achinwa doro kana kuti akaremara neimwe nzira.

Kukuvara kwehuropi; Kushungurudzika kwemusoro

• Mhedziso muvakuru - kubuda
• Mhedziso muvakuru - chii chekubvunza chiremba wako
• Mhedziso muvana - kubuda
• Mhedziso muvana - chii chekubvunza chiremba wako
• Kudzivirira kukuvara kwemusoro muvana

• Mhedziso
• Bhasiketi ngowani - kushandiswa kwakakodzera
• Kukuvara kwemusoro
• Intracerebellar hemorrhage - CT scan
• Zviratidzo zvekukuvara kwemusoro

Hockenberry B, Pusateri M, McGrew C. Kukuvara kwemusoro kunoenderana nemitambo. Mune: Kellerman RD, Rakel DP, eds. Conn Yazvino Therapy 2020. Philadelphia, PA: Elsevier 2020: 693-697.

Hudgins E, Grady S. Pakutanga kumutsidzira, kuchengetedzwa kwepachipatara, uye kuchengetedzwa kwekamuri rekukurumidzira mukukuvara kwepfungwa. Mune: Winn HR, ed. Youmans uye Winn Neurological Kuvhiya. 7th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: chitsiko 348.

Papa L, Goldberg SA. Kushungurudzika kwemusoro. Mune: Masvingo RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Rosen's Emergency Medicine: Concepts uye Clinical Practice. 9th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits. 34.