Pericarditis - mushure mekurwadziwa kwemoyo

Pericarditis kuzvimba uye kuzvimba kwekufukidza kwemoyo (pericardium). Izvo zvinogona kuitika mumazuva kana mavhiki anotevera chirwere chemwoyo.

Mhando mbiri dzeparicarditis dzinogona kuitika mushure mekurwadziwa kwemoyo.
Kutanga pericarditis: Iyi fomu inowanzoitika mukati memazuva matatu kusvika matatu mushure mekurwadziwa kwemoyo. Kuzvimba uye kuzvimba kunokura sezvo muviri uchiedza kuchenesa chirwere chemwoyo.

Kunonoka pericarditis: Izvi zvinonziwo Dressler syndrome. Iyo inonziwo post-cardiac kukuvara syndrome kana postcardiotomy pericarditis). Inowanzoitika masvondo akati wandei kana mwedzi mushure mekurwadziwa kwemoyo, kuvhiyiwa kwemoyo, kana kumwe kushungurudzika pamoyo. Izvo zvinogona zvakare kuitika vhiki mushure mekukuvara kwemoyo. Dressler syndrome inofungidzirwa kuti inoitika kana immune system ikarwisa hutano hwemwoyo nemistake.
Zvinhu zvinokuisa iwe panjodzi yakanyanya ye pericarditis zvinosanganisira:
- Kurwiswa kwepamoyo kwakapfuura
- Vhura kuvhiyiwa kwemoyo
- Kushungurudzika pachifuva
- Kurwadziwa kwemoyo kwakakanganisa kukora kwemhasuru yemoyo wako
Zviratidzo zvinosanganisira:
- Kufunganya
- Kurwadziwa pachifuva kubva pakazvimba pericardium kukwiza pamoyo. Iko kurwadziwa kunogona kuve kwakapinza, kusimba kana kupwanya uye kunogona kuenda kumutsipa, pabendekete, kana mudumbu. Iwo marwadzo anogona zvakare kuve akawedzera kana iwe uchifema uye woenda kana iwe wakasendamira kumberi, kumira, kana kugara kumusoro.
- Kunetseka kufema
- Kuoma kukosora
- Kutsanya kwemoyo moyo (tachycardia)
- Kuneta
- Fivhiri (yakajairika nerudzi rwechipiri rweparicarditis)
- Malaise (kurwara zvakanyanya)
- Kupwanya mbabvu (kukotama kana kubata chipfuva) nekufema kwakadzika
Anopa hutano anoteerera kumoyo wako nemapapu ane stethoscope. Panogona kunge paine kurira kurira (kunzi pericardial kupokana rub, kwete kuti uvhiringidzwe nekugunun'una kwemoyo) Mheremhere mhere kazhinji inogona kunge isina kusimba kana kurira kure kure.
Kuvaka kwemvura mukuvhara kwemoyo kana nzvimbo yakatenderedza mapapu (pericardial effusion) haina kujairika mushure mekurwadziwa kwemoyo Asi, zvinowanzoitika kune vamwe vanhu vane Dressler syndrome.
Miedzo inogona kusanganisira:
- Cardiac kukuvara mamaki (CK-MB uye troponin inogona kubatsira kutaurira pericarditis kubva pakurwara kwemoyo)
- Chest CT scan
- Chest MRI
- Chest x-ray
- Yakazara kuverenga ropa (CBC)
- ECG (magetsi emagetsi)
- Echocardiogram
- ESR (sedimentation rate) kana C-inoshanda mapuroteni (zviyero zvekuputika)
Chinangwa chekurapa ndechekuita kuti moyo ushande zvirinani uye kuderedza marwadzo uye zvimwe zviratidzo.
Aspirin inogona kushandiswa kurapa kuzvimba kwe pericardium. Mushonga unonzi colchicine unowanzo shandiswa zvakare.
Mune zvimwe zviitiko, kuwanda kwemvura yakatenderedza moyo (pericardial effusion) ingangoda kubviswa. Izvi zvinoitwa nenzira inonzi pericardiocentesis. Kana zvinetso zvikamuka, chikamu cheparicardium dzimwe nguva chingangoda kubviswa pamwe nekuvhiyiwa (pericardiectomy).

Mamiriro acho anogona kudzoka mune dzimwe nguva.
Zvinogona kuitika zve pericarditis ndeizvi:
- Cardiac tamponade
- Kuunganidzwa kwemoyo kukundikana
- Inoita pericarditis
Fonera mupiki wako kana:
- Iwe unovandudza zviratidzo zve pericarditis mushure mekurwadziwa kwemoyo
- Wakaonekwa uine pericarditis uye zviratidzo zvinopfuurira kana kudzoka kunyangwe kurapwa
Dressler chirwere; Post-MI pericarditis; Post-cardiac kukuvara chirwere; Postcardiotomy pericarditis
Acute MI
Pericardium
Post-MI pericarditis
Pericardium
Jouriles NJ. Pericardial uye myocardial chirwere. Mune: Masvingo RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Rosen's Emergency Medicine: Concepts uye Clinical Practice. 9th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: chits. 72.
LeWinter MM, Imazio M. Zvirwere zvepericardial. Mune: Zipes DP, Libby P, Bonow RO, Mann DL, Tomaselli GF, Braunwald E, eds. Chirwere Chemwoyo cheBraunwald: A Chinyorwa cheCardiovascular Medicine. 11th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: chitsuwa 83.
Maisch B, Ristic AD. Zvirwere zvepericardial. Mune: Vincent JL, Abraham E, Moore FA, Kochanek PM, Fink MP, eds. Chinyorwa cheCritical Care. 7th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: chap 84.