Rubatsiro rwekutanga rweStroke

Zvemukati

• Ziva zviratidzo zvekurohwa
• Zvinokonzera sitiroko
• Stroke kupora
• Ruzivo rwemuchengeti
• Outlook

Matanho ekutanga kana iwe uchifunga kuti mumwe munhu ari kurohwa nesitiroko

Munguva yekurohwa, nguva ndiyo yezvakakosha. Fonera emergency services uye enda kuchipatara nekukasira.

Kurohwa kunogona kukonzera kurasikirwa kwechiyero kana kusaziva, izvo zvinogona kukonzera kudonha. Kana iwe uchifunga kuti iwe kana mumwe munhu akakukomberedza angave achirwara, tevera nhanho idzi:

• Fonera emergency services. Kana iwe uine zviratidzo zvekurohwa, ita kuti mumwe munhu akushevedze. Gara wakadzikama sezvinobvira uchimirira rubatsiro rwechimbichimbi.
• Kana iwe uri kutarisira mumwe munhu ane sitiroko, ita shuwa kuti vari munzvimbo yakachengeteka, yakagadzikana. Zvichida, izvi zvinofanirwa kunge zvakavata kune rimwe divi nemusoro wavo wakasimudzwa zvishoma uye uchitsigirwa kana vangarutsa.
• Tarisa uone kuti vari kufema here. Kana vasiri kufema, ita CPR. Kana vari kunetseka kufema, sunungura chero mbatya dzinodzikamisa, senge tai kana sikafu.
• Taura nenzira yakadzikama, inokurudzira.
• Vafukidze negumbeze kuti vadziyirwe.
• Usavape chero chekudya kana kunwa.
• Kana munhu wacho achiratidza kushaya simba mitezo, dzivisa kuvafambisa.
• Cherekedza munhu nokungwarira chero shanduko mune mamiriro. Iva wakagadzirira kutaurira anoshanda nechimbichimbi nezvezviratidzo zvavo uye pavakatanga. Ive neshuwa yekutaura kana munhu akadonha kana kurova musoro wavo.

Ziva zviratidzo zvekurohwa

Zvichienderana nekuomarara kwesitiroko, zviratidzo zvinogona kunge zviri zvinyengeri kana zvakanyanya. Usati wagona kubatsira, unofanirwa kuziva zvekutarisa. Kuti utarise zviratidzo zvekunzwa sitiroko, shandisa iyo FAST chidimbu, chinomirira:

• Chiso: Chiso chakabatwa nechiveve here kana kuti chinodonha kune rimwe divi?
• Maoko: Ruoko rumwe rwakabatwa nechiveve kana kushaya simba pane rwumwe here? Ruoko rumwe runogara rwakaderera pane rwumwe here kana ruchiedza kusimudza maoko maviri?
• Kutaura: Kutaura kunonetsekana kana kukanganiswa?
• Nguva: Kana iwe ukapindura hongu kune chero zvataurwa pamusoro, inguva yekufonera emergency services nekukasira.

Zvimwe zviratidzo zvekurohwa zvinosanganisira:

• kusaona zvakanaka, kusaona zvakanaka, kana kurasikirwa kwemaonero, kunyanya mune rimwe ziso
• kurira, kushaya simba, kana kuvevesa kudivi rimwe remuviri
• kusvotwa
• kurasikirwa kwedundira kana ura
• musoro
• dzungu kana hurema
• kurasikirwa kwekuyera kana kuziva

Kana iwe kana mumwe munhu aine sitiroko zviratidzo, usatora nzira yekumirira-uye-kuona. Kunyangwe kana zviratidzo zviri zvinyengeri kana kuenda, zvitore zvakanyanya. Zvinongotora maminetsi kuti maseru ehuropi atange kufa. Njodzi yekuremara inoderera kana mishonga yekuvhara-famba ichifambiswa mukati maawa mana, maererano nemirairidzo kubva kuAmerican Heart Association (AHA) uye American Stroke Association (ASA). Aya mareferenzi zvakare anoti echimakanika clot kubviswa kunogona kuitwa kusvika kumaawa makumi maviri nemana mushure mekutanga kwezviratidzo zvekurohwa.

Zvinokonzera sitiroko

Sitiroko inoitika kana kuwedzerwa kweropa kuuropi kukanganiswa kana kana paine kubuda ropa muuropi.

Chirwere cheschemic chinoitika kana tsinga kuuropi dzakadzivirirwa neropa. Mazhinji maischemic sitiroko anokonzerwa neyakavakwa yeplate mune yako arteri. Kana hovha ikaumbika mukati meateri muuropi, inonzi thrombotic stroke. Mavhinga anoumba kumwe kunhu mumuviri wako uye achienda kuuropi anogona kukonzera embro stroke.

Sitiroko inobuda ropa inoitika apo mutsinga weropa muuropi unoputika uye unobuda ropa.

Kurwisa ischemic kurwisa (TIA), kana ministerroke, zvingave zvakaoma kuti zvionekwe nezviratidzo chete. Icho chiitiko chinokurumidza. Zviratidzo zvinopera zvachose mukati memaawa makumi maviri nemana uye zvinowanzogara zvishoma pane maminetsi mashanu. TIA inokonzerwa nekwechinguva blockchaji yeropa inoyerera ichienda kuuropi. Icho chiratidzo chekuti sitiroko yakanyanya inogona kunge iri kuuya.

Stroke kupora

Mushure mekutanga rubatsiro uye kurapwa, sitiroko yekudzora maitiro inosiyana. Zvinoenderana nezvinhu zvakawanda, senge kurapwa kwakakurumidza kugamuchirwa kana kana munhu aine mamwe marapirwo.

Chikamu chekutanga chekupora chinozivikanwa sekutarisirwa kwakanyanya. Zvinoitika muchipatara. Munguva iyi, mamiriro ako anoongororwa, akadzikama, uye kurapwa. Hazvishamise kuti mumwe munhu akarohwa nesitiroko agare muchipatara kwevhiki. Asi kubva ipapo, rwendo rwekupora kazhinji rwunongotanga.

Kugadziriswa kunowanzove chikamu chinotevera chekurohwa nesitiroko. Zvinogona kuitirwa muchipatara kana inpatient rehabilitation Center. Kana matambudziko ekurohwa asina kunyanyisa, kugadzirisa kunogona kunge kurapa.

Zvinangwa zvekuvandudza ndezvi:

• simbisa hunyanzvi hwemotokari
• kunatsiridza kufamba
• kudzikisira kushandiswa kweiyo nhengo isina kubatika kukurudzira kufamba mune yakakuvara nhengo
• shandisa renji-ye-inofamba kurapa kuti udzikise mhasuru kushushikana

Ruzivo rwemuchengeti

Kana iwe uri muchengeti weanopona sitiroko, basa rako rinogona kunge rakaoma. Asi kuziva izvo zvaunotarisira uye kuva nehurongwa hwekutsigira kunogona kukubatsira kutsungirira. Muchipatara, iwe uchafanirwa kutaura nechikwata chekurapa nezve chakakonzera sitiroko. Iwe zvakare unozoda kukurukura sarudzo dzekurapa uye maitiro ekudzivirira maronda emangwana.

Panguva yekupora, mamwe emabasa ako ekuchengeta anogona kusanganisira:

• kuongorora sarudzo dzekuvandudza
• kuronga kutakurwa kuenda mukugadzirisa uye kusarudzwa kwechiremba
• kuongorora kuchengetwa kwevanhu vakuru, kubatsira kurarama, kana dzimba dzekuchengeta vakwegura
• kuronga hutano hwepamba
• maneja weakapona sitiroko mari uye zvinodiwa pamutemo
• kubata mishonga uye zvekudya zvinodiwa
• kugadziridza pamba kugadzirisa kunatsurudza kufamba

Kunyangwe mushure mekunge vadzoserwa kumba kubva kuchipatara, munhu anorarama nekurohwa nesitiroko anogona kuramba achitaura, kufamba, uye nekunzwisisa kwekunzwisisa. Vanogonawo kunge vasingagone kana kungovharirwa pamubhedha kana nzvimbo diki. Saiye anovachengeta, ungangoda kuvabatsira nehutsanana uye nemabasa ezuva nezuva sekudya kana kutaurirana.

Usakanganwa kukuchengeta iwe mune izvi zvese. Iwe haugone kutarisira mudiwa wako kana iwe uchirwara kana wakanyanyisa. Kumbira shamwari uye nhengo dzemhuri kuti vakubatsire paunenge uchiida, uye tora mukana wekugara uchizorora. Idya kudya kunovaka muviri uye edza kuzorora zvakakwana husiku hwoga hwoga. Gara uchiekisesaiza. Kana iwe uchinzwa kunetseka kana kuora mwoyo, svika kuna chiremba wako kuti akubatsire.

Outlook

Maonero evanopona sitiroko zvakaoma kufungidzira nekuti zvinoenderana nezvinhu zvakawanda. Kukurumidza kwakarohwa sitiroko kwakakosha, saka usazeze kuwana rubatsiro rwechimbichimbi pachiratidzo chekutanga chesitiroko. Zvimwe zvehutano zvakadai sehosha yemoyo, chirwere cheshuga, uye kuwonda kweropa zvinogona kuomesa uye kuwedzera kupora sitiroko. Kubatanidzwa mukugadzirisa maitiro zvakare chinhu chakakosha pakuwanazve kufamba, unyanzvi hwemotokari, uye kutaura kwakajairika. Chekupedzisira, sekune chero chirwere chakakomba, chimiro chakanaka uye chinokurudzira, chekuchengetedza rutsigiro system ichaenda nzira yakareba mukubatsira kupora.