Zvese zvaunoda Kuti Uzive Nezve Tumor Lysis Syndrome
Zvemukati
- Chii chinonzi tumor lysis syndrome?
- Ndezvipi zviratidzo?
- Sei zvichiitika?
- Pane here zvinenjodzi?
- Inoonekwa sei?
- Inorapwa sei?
- Zvinodzivirirwa here?
- Ndeapi maonero?
Chii chinonzi tumor lysis syndrome?
Chinangwa chekurapwa nekenza kuparadza mamota. Kana bundu rekenza rikatsemuka nekukurumidza, itsvo dzako dzinofanirwa kushanda zvakanyanya kubvisa zvinhu zvese zvaive mumamota iwayo. Kana vasingakwanise kuenderera, unogona kugadzira chinhu chinonzi tumor lysis syndrome (TLS).
Ichi chirwere chinowanzoitika kune vanhu vane kenza dzine chekuita neropa, kusanganisira mamwe leukemias uye lymphomas. Zvinowanzoitika mukati memaawa mashoma kusvika kumazuva akati wandei mushure mekutanga kurapwa kwemakemikari.
TLS haina kujairika, asi inogona kukurumidza kutyisidzira hupenyu. Izvo zvakakosha kuti uzive maitiro ekuzviziva kuti iwe ugone kutsvaga nekukurumidza kurapwa.
Ndezvipi zviratidzo?
TLS inowedzera huwandu hwezvinhu zvinoverengeka muropa rako, izvo zvinogona kukonzera kuwanda kwezviratidzo.
Izvi zvinhu zvinosanganisira:
- Potassium. Yakakwira mazinga e potasium inogona kukonzeresa kushanduka kwetsinga uye matambudziko emwoyo.
- Uric acid. Kuwedzeredza uric acid (hyperuricemia) kunogona kukonzera itsvo matombo uye itsvo kukuvara. Iwe unogona zvakare kugadzira uric acid deposits mumajoini ako, izvo zvinokonzeresa chinorwadza mamiriro akafanana ne gout.
- Phosphate. Kuvaka kwephosphate kunogona kutungamira kukundikana kwetsvo.
- Calcium. Yakawandisa phosphate inogona zvakare kukonzera calcium huwandu kudonha, pamwe zvichitungamira kune yakaoma itsvo kutadza.
Kunyange zviratidzo zveTLS zvinowanzo nyoro pakutanga, sezvo zvinhu zvinovaka muropa rako, unogona kusangana:
- kusagadzikana, kutsamwa
- kushaya simba, kuneta
- chiveve, kurira
- kusvotwa, kurutsa
- manyoka
- tsandanyama
- kurwadza kwemajoini
- kuderera kwekuita weti
Kana ikasiiwa isina kurapwa, TLS inogona kupedzisira yaendesa kune zvakakomba zviratidzo, zvinosanganisira:
- kurasikirwa kwemhasuru kutonga
- arrhythmia yemwoyo
- pfari
- kuona zvinhu zvisirizvo, kureva
Sei zvichiitika?
Kunyange TLS dzimwe nguva ichiitika yega kurapwa kwekenza kusati kwaitika, izvi hazviwanzoitika. Muzviitiko zvakawanda, zvinoitika nguva pfupi mushure mekunge chemotherapy yatanga.
Chemotherapy inosanganisira mishonga yakagadzirirwa kurwisa mamota. Sezvo mapundu anoputsika, anosunungura zvirimo muropa reropa. Kazhinji yenguva, itsvo dzako dzinogona kusefa kunze kwezvinhu izvi pasina matambudziko.
Nekudaro, dzimwe nguva mamota anoputsika nekukurumidza kupfuura izvo itsvo dzako dzinogona kubata. Izvi zvinoita kuti zviomere itsvo dzako kusefa zvirimo mune bundu kubva muropa rako.
Kazhinji yenguva, izvi zvinoitika nekukurumidza mushure mekurapwa kwako kwekutanga kwemakemotherapy, apo huwandu hwakawanda hwemaseru ekenza hunoparadzwa munguva pfupi. Izvo zvinogona zvakare kuitika mushure mekurapa.
Mukuwedzera kune chemotherapy, TLS inobatanidzwawo kune:
- radiation kurapwa
- kurapa kwehomoni
- kurapa kwehupenyu
- corticosteroid kurapa
Pane here zvinenjodzi?
Pane zvinhu zvakati wandei zvinogona kuwedzera njodzi yako yekukudziridza TLS, kusanganisira mhando yekenza yauinayo. Cancers inowanzobatanidzwa neTLS inosanganisira:
- leukemia
- isiri-Hodgkin's lymphoma
- myeloproliferative neoplasms, senge myelofibrosis
- blastomas muchiropa kana muuropi
- Gomarara rinokanganisa kushanda kwetsvo usati warapwa
Zvimwe zvinogona kuisa njodzi zvinosanganisira:
- saizi hombe kukura
- itsvo kusashanda zvakanaka
- kukurumidza kukura mamota
- mamwe machemotherapy mishonga, kusanganisira cisplatin, cytarabine, etoposide, uye paclitaxel
Inoonekwa sei?
Kana iwe uri kurapwa chemotherapy uye uine chero njodzi dzenjodzi yeTLS, chiremba wako anozoita ongororo yeropa uye neweti mumaawa makumi maviri nemana mushure mekurapwa kwako kwekutanga. Izvi zvinovatendera kuti vatarise chero zviratidzo kuti itsvo dzako hadzisi kusefa zvese kunze.
Mhando dzebvunzo dzavanoshandisa dzinosanganisira:
- ropa urea senitrogen
- calcium
- zadzisa masero eropa
- creatinine
- lactate dehydrogenase
- phosphorus
- serum electrolytes
- uric asidhi
Pane maviri maseti eanotarisirwa anogona kushandiswa navanachiremba kuongorora TLS:
- Cairo-Bishop zviyero. Kuongororwa kweropa kunofanira kuratidza kanokwana kuwedzera makumi maviri neshanu muzana muzana muzvikamu zvezvimwe zvinhu.
- Howard maitiro. Mhedzisiro yeLabhoritari inofanirwa kuratidza maviri kana anopfuura zviyero zvisina kujairika mukati memaawa makumi maviri nemana.
Inorapwa sei?
Kuti urape TLS, chiremba wako angangotanga nekukupa iwe inouraya (IV) mvura apo uchiongorora kuti unowota kangani. Kana usiri kuburitsa weti yakakwana, iwe chiremba unogona zvakare kukupa diuretics.
Mimwe mishonga yaungangoda inosanganisira:
- allopurinol (Aloprim, Lopurin, Zyloprim) kumisa muviri wako kubva mukugadzira uric acid
- rasburicase (Elitek, Fasturtec) kuputsa uric acid
- sodium bicarbonate kana acetazolamide (Diamox Sequels) kudzivirira uric acid kubva pakuumba makristasi
Kune zvakare maviri maviri matsva marudzi emishonga anogona kubatsira zvakare:
- muromo kinase inhibitors, senge ibrutinib (Imbruvica) uye idelalisib (Zydelig)
- B-cell lymphoma-2 protein inhibitors, senge venetoclax (Venclexta)
Kana zvinwiwa nemishonga zvikasabatsira kana basa reitsvo rako rikaramba richidzikira, ungangoda itsvo dialysis. Iyi mhando yekurapa inobatsira kubvisa marara, kusanganisira aya kubva pamamota akaparadzwa, kubva muropa rako.
Zvinodzivirirwa here?
Haasi munhu wese ari kurapwa chemotherapy anovandudza TLS. Uye zvakare, vanachiremba vakanyatso kuratidza zvakakosha zviitiko zvine njodzi uye kazhinji vanoziva kuti ndiani ane njodzi huru.
Kana iwe uine chero chezviitiko zvine njodzi, chiremba wako anogona kusarudza kutanga kukupa iwe yekuwedzera IV mvura mazuva maviri usati warapa chemotherapy kurapwa kwako kwekutanga. Ivo vanozoongorora yako weti kubuda mukati memazuva maviri anotevera uye ndokupa iwe diuretic kana usiri kuburitsa zvakakwana.
Iwe unogona zvakare kutanga kutora allopurinol panguva imwechete kudzivirira muviri wako kubva mukugadzira uric acid.
Aya matanho anogona kuenderera kwemazuva maviri kana matatu mushure mechikamu chemotherapy, asi chiremba wako anogona kuramba achiongorora ropa rako uye weti mukati menguva yese yekurapa kwako.
Ndeapi maonero?
Ngozi yakazara yekuvandudza TLS yakaderera. Nekudaro, kana vanhu vachikura, zvinogona kukonzeresa zvakakomba, kusanganisira kufa. Kana iwe uchifanira kutanga kurapwa kwekenza, bvunza nezve ako TLS njodzi zvinhu uye kana chiremba wako achikurudzira chero kurapwa kwekudzivirira.
Iwe unofanirwa zvakare kuve nechokwadi chekuti unoziva nezve zvese zviratidzo kuitira kuti utange kuwana kurapwa nekukasira iwe paunotanga kuzviona.